بیوگرافی بنیامین نتانیاهو – Benjamin Netanyahu
بنیامین نتانیاهو، چهرهای شناختهشده و بحثبرانگیز در سیاست اسرائیل، نقش قابلتوجهی در تحولات خاورمیانه داشته است. برای ادامه مطلب با سایت اخبار لیگ جزیره همراه باشید.
نام | بنیامین نتانیاهو |
---|---|
تولد | ۲۱ اکتبر ۱۹۴۹ (۷۵ ساله) |
محل تولد | تلآویو، اسرائیل |
ملیت | یهودیان اروپای شرقی |
فرزندان | ۳ |
عنوان | نخستوزیر اسرائیل |
قد | ۱.۸۰ سانتیمتر |
همسر فعلی | سارا بنآرتزی |
بیوگرافی بنیامین نتانیاهو
بنیامین “بیبی” نتانیاهو، سیاستمدار اسرائیلی، متولد ۲۱ اکتبر ۱۹۴۹ در شهر تلآویو است. او با پیشینهای طولانی در عرصه سیاست، از سال ۲۰۲۲ تاکنون بار دیگر سمت نخستوزیری اسرائیل را بر عهده دارد. پیش از این نیز، در دو دوره از ۱۹۹۶ تا ۱۹۹۹ و از ۲۰۰۹ تا ۲۰۲۱ عهدهدار همین مسئولیت بوده است.
با مجموع بیش از ۱۷ سال خدمت در این مقام، نتانیاهو رکورددار طولانیترین دوران نخستوزیری در تاریخ اسرائیل به شمار میآید. وی دوران کودکی خود را در بیتالمقدس غربی و ایالات متحده آمریکا سپری کرد.
در سال ۱۹۶۷، بهمنظور پیوستن به نیروهای دفاعی اسرائیل به کشور بازگشت و در یگان ویژه «سایرت متکل» بهعنوان فرمانده (کاپیتان) خدمت کرد. پس از مدتی، با درجه افتخاری از نیروهای نظامی مرخص شد. در سال ۱۹۷۲، مجدداً به ایالات متحده رفت و تحصیلات خود را در مؤسسه فناوری ماساچوست (MIT) به پایان رساند.
پس از آن، مدتی در شرکت مشاورهٔ بوستون به فعالیت حرفهای پرداخت. نتانیاهو در سال ۱۹۷۸ به اسرائیل بازگشت و مؤسسهای با محوریت مبارزه با تروریسم با نام «یوناتان نتانیاهو» (به یاد برادرش که در عملیات عنتبه کشته شد) تأسیس کرد.
از سال ۱۹۸۴ تا ۱۹۸۸، نمایندگی اسرائیل در سازمان ملل متحد را بهعنوان سفیر این رژیم بر عهده داشت و به یکی از چهرههای مطرح دیپلماسی اسرائیل در آن دوران تبدیل شد.
بنیامین نتانیاهو کیست
نخستوزیر اسرائیل
پرتره رسمی، ۲۰۲۳
سمت فعلی: نخستوزیر اسرائیل
آغاز به کار: ۲۹ دسامبر ۲۰۲۲
رئیسجمهور: اسحاق هرتزوگ
معاون: یاریو لوین
پیش از او: یائیر لاپید
متولد : ۲۱ اکتبر ۱۹۴۹ (۷۵ ساله)
محل تولد : در تلآویو، اسرائیل
بنیامین نتانیاهو چه کسی هست
نخستوزیر اسرائیل و رهبر حزب لیکود نتانیاهو، سیاستمدار و دیپلمات برجسته اسرائیلی است. او سه دوره نخستوزیر اسرائیل بودهاست و از سال ۱۹۹۳ رهبری حزب لیکود را بر عهده دارد.
ملیت بنیامین نتانیاهو
بنیامین نتانیاهو، متولد ۲۱ اکتبر ۱۹۴۹ در تلآویو (حالاً تلآویو-یافا) اسرائیل، یک اسرائیلی است و تابعیت اسرائیلی دارد.
اصالت بنیامین نتانیاهو
بنیامین نتانیاهو عمدتاً از تبار یهودیان اشکنازی با ریشههایی در اروپای شرقی است. جد پدریاش، ناتان مایلیکوفسکی، در سال ۱۸۷۹ در قلمرو امپراتوری روسیه (واقع در منطقهٔ امروزی بلاروس) به دنیا آمد و بعدها به همراه خانوادهاش به فلسطین مهاجرت کرد.
پدر وی، بنزیون نتانیاهو، که در ورشو با نام خانوادگی مایلیکوفسکی متولد شده بود، پس از مهاجرت به فلسطین نام خانوادگی خود را به «نتانیاهو» تغییر داد و به عنوان تاریخنگاری برجسته شهرت یافت.
مادرش، زیلا سگال، از خانوادهای یهودی با ریشههایی در لیتوانی و ایالات متحده آمریکا بود. نتانیاهو همچنین اعلام کرده است که بر اساس نتایج آزمایش ژنتیکی، بخشی از تبار او به یهودیان سفاردی (با ریشههایی در شبهجزیره ایبری) بازمیگردد.
قد بنیامین نتانیاهو
قد بنیامین نتانیاهو ۱.۸۰ متر هست.
سن بنیامین نتانیاهو
بنیامین نتانیاهو که در ۲۱ اکتبر ۱۹۴۹ در تلآویو متولد شده، هماکنون ۷۵ ساله است (تا تاریخ امروز، ۲۳ ژوئن ۲۰۲۵) .
بنیامین نتانیاهو
بنیامین نتانیاهو، دومین فرزند از سه فرزند خانواده بود. او دوران کودکی و سالهای آغازین تحصیل خود را در اورشلیم (بیتالمقدس) سپری کرد و در مدرسه ابتدایی «هنریتا سولد» به تحصیل پرداخت.
بر اساس گزارشی از معلم پایه ششم او، خانم روت روبنشتاین، نتانیاهو دانشآموزی مؤدب، خوشرفتار و یاریرسان توصیف شده است.
وی از سوی معلمش فردی مسئول، وقتشناس، منظم، خوشبرخورد، شاد، شجاع، فعال و مطیع معرفی گردیده است؛ ویژگیهایی که از همان دوران، تصویری مثبت از شخصیت وی در ذهن اطرافیان نقش میبست.
کودکی بنیامین نتانیاهو
در فاصلهٔ سالهای ۱۹۵۶ تا ۱۹۵۸، و سپس مجدداً از ۱۹۶۳ تا ۱۹۶۷، خانوادهٔ نتانیاهو در ایالات متحده آمریکا اقامت داشتند. آنها در منطقهٔ «چلتنهام تاونشیپ» واقع در حومهٔ شهر فیلادلفیا، ایالت پنسیلوانیا زندگی میکردند؛ منطقهای که بنصیون نتانیاهو، پدر بنیامین، در آن مشغول تدریس در کالج «دراپسی» (Dropsie College) بود.
نوجوانی بنیامین نتانیاهو
بنیامین نتانیاهو تحصیلات متوسطهٔ خود را در دبیرستان چلتنهام به پایان رساند. در طول این دوران، در فعالیتهای فوقبرنامهای همچون باشگاه مناظره، باشگاه شطرنج و تیم فوتبال مدرسه مشارکت داشت و حضوری فعال از خود نشان داد.
او و برادرش، یوناتان، از فضای فرهنگی و اجتماعی حاکم بر آن منطقه رضایت چندانی نداشتند. آنها از آنچه «سبک زندگی سطحی و ظاهربینانه» میدانستند، بهویژه در میان نوجوانان و جنبشهای فرهنگی آن دوران، انتقاد داشتند.
همچنین، نسبت به رویکردهای لیبرال کنیسهٔ اصلاحطلب «تمپل جودیا» در فیلادلفیا که خانواده در آن حضور مییافتند، احساس نزدیکی نمیکردند و آن را ناسازگار با باورهای خود میدانستند.
زندگینامه بنیامین نتانیاهو
پس از اتمام تحصیلات متوسطه در سال ۱۹۶۷، بنیامین نتانیاهو به اسرائیل بازگشت و به نیروهای دفاعی اسرائیل (IDF) پیوست. وی دورههای آموزشی نظامی را بهعنوان سرباز رزمی گذراند و به مدت پنج سال در یگان نخبهٔ نیروهای ویژه «سایرت متکل» خدمت کرد.
در جریان جنگ فرسایشی میان سالهای ۱۹۶۷ تا ۱۹۷۰، نتانیاهو در چندین عملیات برونمرزی شرکت فعال داشت. از جمله این مأموریتها، نبرد کرامه در مارس ۱۹۶۸ بود؛
عملیاتی که طی آن ارتش اسرائیل برای بازداشت یاسر عرفات، رهبر سازمان آزادیبخش فلسطین (ساف)، به خاک اردن حمله کرد، اما با وجود درگیری شدید و تلفات سنگین، ناچار به عقبنشینی شد.
نتانیاهو در طول خدمت خود در سایرت متکل، به درجه فرماندهی تیم ارتقا یافت و در جریان درگیریهای میدانی، چندین بار مجروح شد؛ تجربیاتی که بهگفته برخی منابع، تأثیر چشمگیری بر نگرش نظامی و سیاسی وی در سالهای بعد داشته است.
زندگی بنیامین نتانیاهو
از دیگر عملیاتهای شاخص نظامی بنیامین نتانیاهو میتوان به مشارکت او در حمله اسرائیل به لبنان در سال ۱۹۶۸ اشاره کرد. همچنین، وی در مه ۱۹۷۲ در عملیات نجات هواپیمای ربودهشده «سبنا پرواز ۵۷۱» نقش داشت؛ عملیاتی که در جریان آن از ناحیه شانه هدف گلوله قرار گرفت و مجروح شد.
نتانیاهو در همان سال از خدمت فعال نظامی مرخص شد، اما بهعنوان عضو نیروهای ذخیره در واحد ویژه «سایرت متکل» باقی ماند. پس از پایان خدمت فعال، نتانیاهو برای ادامهٔ تحصیل عازم ایالات متحده شد.
با این حال، در اکتبر ۱۹۷۳ و با آغاز جنگ یوم کیپور، مجدداً به اسرائیل بازگشت و در عملیاتهای ویژهای علیه نیروهای مصری در حاشیهٔ کانال سوئز شرکت کرد. وی همچنین فرماندهی یک مأموریت کماندویی در عمق خاک سوریه را بر عهده گرفت؛ جزئیاتی که تاکنون در سطح رسمی محرمانه باقی ماندهاند.
بنیامین نتانیاهو زندگی نامه
در اواخر سال ۱۹۷۲، نتانیاهو به ایالات متحده بازگشت و تحصیلات خود را در رشتهٔ معماری در مؤسسه فناوری ماساچوست (MIT) آغاز کرد.
او با استفاده از نام «بن نیتای» در فوریهٔ ۱۹۷۵ مدرک کارشناسی خود را دریافت نمود و سپس، در سال ۱۹۷۶، موفق به اخذ مدرک کارشناسی ارشد از مدرسه مدیریت اسلون در همان دانشگاه شد.
وی همچنین تحصیل در مقطع دکترای علوم سیاسی را آغاز کرد، اما در پی کشته شدن برادرش، یوناتان نتانیاهو، در عملیات نظامی عنتبه در اوگاندا، ادامهٔ تحصیل در این مقطع را نیمهکاره رها کرد.
خانواده بنیامین نتانیاهو
بنیامین نتانیاهو در سال ۱۹۴۹ در شهر تلآویو چشم به جهان گشود. پدر او، بنصیون نتانیاهو (با نام اصلی “میلیکوفْسکی”)، در سال ۱۹۱۰ در ورشو متولد شده بود و بهعنوان تاریخنگاری برجسته، تخصص ویژهای در مطالعه دوران طلایی یهودیان در اسپانیا داشت.
پدربزرگ پدریاش، ناتان میلیکوفْسکی، خاخام و نویسندهای صهیونیست بود که در جریان مهاجرت به فلسطین تحت قیمومت بریتانیا، نام خانوادگی خانوادگیشان را از “میلیکوفْسکی” به “نتانیاهو” تغییر داد؛ واژهای عبری که به معنای «خدا داده است» تعبیر میشود.
با آنکه خانوادهٔ نتانیاهو عمدتاً از یهودیان اشکنازی (با ریشههایی در اروپای شرقی) هستند، او مدعی است بر اساس نتایج یک آزمایش دیانای، بخشی از تبارش به یهودیان سفاردی با اصالت اسپانیایی یا شمال آفریقا نیز بازمیگردد.
وی همچنین اعلام کرده که نسب خانوادگیاش به «گائون ویلنا» (Vilna Gaon)، یکی از بزرگترین علمای یهودی قرن هجدهم، میرسد.
بنیامین نتانیاهو و مادرش
تسیلا سگال (۲۰۰۰–۱۹۱۲)، مادر بنیامین نتانیاهو، در شهر پتَح تیکوا در منطقهٔ اورشلیم، تحت قیمومیت امپراتوری عثمانی، به دنیا آمد. خانوادهٔ او در سال ۱۹۱۱ از مینیاپولیس آمریکا به فلسطین مهاجرت کرده بودند؛ مهاجرتی که ریشه در کوچ پیشین آنان از لیتوانی به ایالات متحده در دههٔ ۱۸۷۰ داشت.
تسیلا تحصیلات عالی خود را در رشتهٔ حقوق در لندن ادامه داد و در مؤسسه حقوقی معتبر «گریز این» به تحصیل پرداخت؛ نهادی که از دیرپاترین مراکز آموزش حقوق در بریتانیا بهشمار میآید.
بنیامین نتانیاهو بیوگرافی
بنیامین نتانیاهو در دوران تحصیل خود در مؤسسه فناوری ماساچوست (MIT) با فشار تحصیلی قابلتوجهی روبهرو بود و بهصورت همزمان برخی از دروس را در دانشگاه هاروارد نیز گذراند.
با وجود وقفهای که به دلیل شرکت در جنگ یوم کیپور در مسیر تحصیلیاش ایجاد شد، او توانست تنها در مدت دو سال و نیم مدرک کارشناسی معماری خود را دریافت کند.
لئون بی. گروزیر، استاد راهنمای او در MIT، درباره عملکرد وی چنین گفته بود: «او عملکردی خارقالعاده داشت؛ بسیار باهوش، منظم، قوی و مصمم بود. دقیقاً میدانست چه میخواهد و چگونه باید به هدفش برسد.»
در همین دوران، نتانیاهو تصمیم گرفت برای سهولت تلفظ نامش در ایالات متحده، نام خود را به «بنیامین بن نیتای» تغییر دهد؛ واژهای که برگرفته از نام کوه «نیتای» و یکی از حکمای یهود در سنت دینی است.
پدر وی نیز پیشتر از همین نام بهعنوان تخلص در نگارش مقالات استفاده میکرد. نتانیاهو بعدها در مصاحبهای اعلام کرد که هدفش از این تغییر، آسانسازی تلفظ نام توسط آمریکاییها بوده است. با این حال، برخی از رقبای سیاسیاش در اسرائیل، این اقدام را نشانهای از تضعیف هویت ملی و فاصلهگیری از وفاداری اسرائیلی او دانستهاند.
در سال ۱۹۷۶، یوناتان نتانیاهو، برادر بزرگتر بنیامین، که فرمانده یگان ویژه «سایرت متکل» بود، در جریان عملیات ضدتروریستی «توهم رعد» (Operation Thunderbolt) در فرودگاه انتبه اوگاندا جان باخت.
این عملیات برای نجات بیش از ۱۰۰ گروگان، عمدتاً اسرائیلی، انجام شد که توسط یک گروه تروریستی ربوده شده بودند. یوناتان تنها نیروی اسرائیلی بود که در این عملیات کشته
زندگی شخصی بنیامین نتانیاهو
بنیامین نتانیاهو از سال ۱۹۹۱ با سارا بنآرتزی ازدواج کرده است. سارا در نوامبر ۱۹۵۸ در شهر کیریات تیوُن، واقع در شمال اسرائیل و در نزدیکی شهر حیفا، متولد شد. او دختر شموئل بنآرتزی، آموزگار، شاعر و نویسنده مشهور اسرائیلی است.
سارا دارای سه برادر است که هر سه در رقابتهای ملی تلمود در اسرائیل بهعنوان قهرمان شناخته شدهاند. خانواده او نیز در حوزه فرهنگ و آموزش از جایگاه برجستهای برخوردار بودهاند.
همسر نتانیاهو
مریم وایزمن (Miriam Weizmann) – همسر نخست
- آشنایی آنها در دوران خدمت نظامی نتانیاهو صورت گرفت.
- در سال ۱۹۷۲ به ایالات متحده مهاجرت کردند؛ نتانیاهو در مؤسسه فناوری ماساچوست (MIT) و وایزمن در دانشگاه براندایس به تحصیل پرداختند.
- حاصل این ازدواج دختری به نام «نوعا» (Noa) بود که در سال ۱۹۷۸ متولد شد.
- این زندگی مشترک پس از افشای رابطهٔ خارج از ازدواج نتانیاهو به جدایی انجامید.
فلور کیتس (Fleur Cates) – همسر دوم
- نتانیاهو در سال ۱۹۷۸ در کتابخانه دانشگاه با کیتس آشنا شد.
- کیتس اصالتی بریتانیایی داشت و غیر یهودی بود، اما بعدها بهمنظور ازدواج با نتانیاهو به دین یهود گروید.
- آنها در سال ۱۹۸۱ ازدواج کردند و این پیوند در سال ۱۹۸۸ پایان یافت.
سارا بنآرتزی (Sara Ben-Artzi) – همسر سوم و کنونی
- نتانیاهو و سارا در سال ۱۹۹۱ ازدواج کردند.
- سارا در آن زمان مهماندار شرکت هواپیمایی العال و دانشجوی کارشناسی ارشد روانشناسی بود.
- این زوج دارای دو فرزند هستند.
روابط و حواشی رسانهای
- در سال ۱۹۹۳، نتانیاهو در یک برنامهٔ تلویزیونی زنده، به رابطهای خارج از چارچوب ازدواج با مشاور روابط عمومیاش، «روت بار» (Ruth Bar)، اذعان کرد.
- وی مدعی شد که یکی از رقبای سیاسیاش از طریق ضبط ویدیو از این رابطه، قصد باجگیری داشته است.
- افزون بر این، گزارشهایی از دوستی بلندمدت، بهمدت حدود ۲۰ سال، میان نتانیاهو و زنی ایتالیایی-آمریکایی به نام «کاترین پرایس-موندادوری» نیز در رسانهها منتشر شده است.
همسر بنیامین نتانیاهو
سارا نتانیاهو در سال ۱۹۸۴ موفق به اخذ مدرک کارشناسی در رشتهٔ روانشناسی از دانشگاه تلآویو شد و در سال ۱۹۹۶ نیز مدرک کارشناسی ارشد خود را در روانشناسی کودک از دانشگاه عبری اورشلیم دریافت کرد. وی در دورهٔ خدمت سربازی در ارتش اسرائیل، بهعنوان ارزیاب روانشناسی در واحد اطلاعات نظامی مشغول به فعالیت بود.
پس از پایان خدمت، بهعنوان روانشناس کودک در بخش خدمات روانشناسی شهرداری اورشلیم فعالیت خود را ادامه داد. علاوه بر مسئولیتهای حرفهای، سارا نتانیاهو در حوزهٔ امور خیریه نیز مشارکت فعالی داشته است.
از جمله، همکاری با سازمان «یاد به یاد» (Yad b’Yad) برای حمایت از کودکان آسیبدیده و مشارکت در مؤسسهٔ «تسعد کادیما» (Tza’ad Kadima) که از کودکان مبتلا به فلج مغزی پشتیبانی میکند، بخشی از فعالیتهای اجتماعی او بهشمار میرود.
فرزندان بنیامین نتانیاهو
بنیامین نتانیاهو و همسرش سارا دارای دو پسر به نامهای «یائر» (متولد ۲۶ ژوئیه ۱۹۹۱) و «اوور» (متولد ۱۰ اکتبر ۱۹۹۴) هستند. یائر نتانیاهو پس از انجام خدمت نظامی در واحد سخنگویی ارتش اسرائیل، تحصیلات دانشگاهی خود را در دانشگاه عبری اورشلیم ادامه داده و در آنجا مشغول به تحصیل است.
اوور نتانیاهو نیز پس از گذراندن دورهٔ سربازی در واحد اطلاعات نظامی، فعالیتهای داوطلبانهای را در جنبش پیشاهنگی اسرائیل بر عهده گرفته است. او در سال ۲۰۱۰ موفق شد عنوان قهرمانی مسابقات ملی تلمود را کسب کند و در مرحلهٔ بینالمللی این رقابتها به رتبهٔ سوم دست یابد.
بچه های بنیامین نتانیاهو
نوا نتانیاهو-راث (Noa Netanyahu-Roth)
- تاریخ تولد: ۲۹ آوریل ۱۹۷۸ (۹ اردیبهشت ۱۳۵۷)
- مادر: مریم وایزمن (همسر اول نتانیاهو)
- وضعیت خانوادگی: متأهل با دانیل راث، دارای سه فرزند، ساکن محلهٔ ارتدوکس «مئا شعریم» در اورشلیم
- پیشینه: روانشناس بالینی، فارغالتحصیل دانشگاه عبری اورشلیم، مشاور پدرش در دوران نخستوزیری
یائر نتانیاهو (Yair Netanyahu)
- تاریخ تولد: ۲۶ ژوئیه ۱۹۹۱ (۴ مرداد ۱۳۷۰)
- مادر: سارا بنآرتزی (همسر فعلی نتانیاهو)
- وضعیت خانوادگی: مجرد پیشینه: فعال سیاسی و پادکستساز، فارغالتحصیل دانشگاه عبری اورشلیم و دانشگاه هرتزلیا
- ویژگیها: چهرهای شناختهشده در فضای مجازی، منتقد جدی مخالفان پدرش، در سال ۲۰۱۷ اعلام کرد قصد ورود رسمی به سیاست را ندارد.
اوور نتانیاهو (Avner Netanyahu)
- تاریخ تولد: ۱۰ اکتبر ۱۹۹۴ (۱۸ مهر ۱۳۷۳)
- مادر: سارا بنآرتزی وضعیت خانوادگی:
- مجرد پیشینه: فارغالتحصیل رشته تاریخ از دانشگاه عبری اورشلیم، دانشجوی کارشناسی ارشد باستانشناسی در دانشگاه آکسفورد
- ویژگیها: برندهٔ مسابقات ملی تلمود در اسرائیل، خدمت در واحد اطلاعات نظامی ارتش اسرائیل
ثروت بنیامین نتانیاهو
بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، از داراییهای قابل توجهی برخوردار است که بخش عمدهٔ آن از محل سرمایهگذاری در املاک، درآمد حاصل از سخنرانیهای عمومی و ارائهٔ مشاورههای استراتژیک به دست آمده است.
منابع مختلف رسانهای و تحلیلی، ارزیابیهای متفاوتی از میزان ثروت خالص او ارائه دادهاند که حاکی از گستره و تنوع داراییهای اوست.
ثروت نتانیاهو
برآورد اول: ثروت خالص معادل ۱۴ میلیون دلار
بر اساس گزارشهایی در سال ۲۰۲۰، داراییهای بنیامین نتانیاهو حدود ۱۴ میلیون دلار برآورد شده است (معادل تقریباً ۵۰ میلیون شِکِل اسرائیلی). این رقم شامل مجموعهای از املاک و داراییهای ارزشمند او میشود که ویلاهای لوکس در شهرهای کِساریا و اورشلیم، آپارتمانهای مسکونی و نیز سهام در شرکتهای مختلف را در بر میگیرد.
برآورد دوم: ثروت خالص تا سقف ۸۰ میلیون دلار
منابعی مانند وبسایت «Assets Magazine»، ثروت خالص نتانیاهو را بسیار بیشتر، تا حدود ۸۰ میلیون دلار، تخمین زدهاند. این ارزیابی شامل املاک گرانقیمت او در اسرائیل و ایالات متحده است؛ از جمله خانهای در کِساریا با ارزش بیش از ۱۰ میلیون دلار و پنتهاوسی در شهر تلآویو که ارزش آن بالغ بر ۱.۸ میلیون دلار تخمین زده شده است.
برآورد سوم: ثروتی در حدود ۱۳ میلیون دلار
در مقابل، برخی منابع دیگر مانند «Mac Issues»، برآوردی محافظهکارانهتر ارائه دادهاند و ثروت خالص نتانیاهو را حدود ۱۳ میلیون دلار اعلام کردهاند. طبق این گزارشها، منابع درآمدی اصلی او شامل حقوق دولتی، درآمد از سخنرانیهای عمومی، فروش کتابها و سرمایهگذاریهای ملکی است.
خانه های بنیامین نتانیاهو
بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، مالک چندین ملک ارزشمند در نقاط مختلف این کشور است:
ویلا در کِساریا: خانهای مجلل به مساحت ۵۰۰ متر مربع همراه با استخر خصوصی، که در سال ۲۰۰۲ با قیمتی حدود یک میلیون دلار خریداری شده است. ارزش فعلی این ملک بنا به تخمینها، از مرز ۵ میلیون دلار عبور کرده است.
پنتهاوس در اورشلیم: آپارتمانی دوبلکس به وسعت ۲۴۰ متر مربع در خیابان غزه واقع در شهر اورشلیم، که ارزش آن حدود ۲.۹ میلیون دلار برآورد میشود.
خانهٔ تاریخی در محله کاتامون، اورشلیم: نتانیاهو مالک نیمی از یک خانه تاریخی در این محلهٔ قدیمی است؛ سهمی که از طریق ارث به وی رسیده است. با توجه به موقعیت ممتاز و امکان توسعه، ارزش این ملک بسیار بالا ارزیابی میشود.
ماشین بنیامین نتانیاهو
خودروی رسمی بنیامین نتانیاهو یک لیموزین فولآرمورد ویژه است:
ماشین های بنیامین نتانیاهو
- آئودی A8 سکیوریتی (Audi A8 Security)
نتانیاهو عمل جراحی
بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، طی دو دههٔ گذشته با چندین چالش پزشکی مواجه بوده است. از حدود سال ۲۰۰۳، وی به بیماری «بلاک شاخهٔ راست قلب» (Right Bundle Branch Block – RBBB) مبتلا شده بود؛ اختلالی در هدایت الکتریکی قلب که نیازمند پیگیریهای درمانی مستمر است.
در تاریخ ۲۲ ژوئیهٔ ۲۰۲۳، پزشکان برای تنظیم ریتم قلبی وی، اقدام به کاشت دستگاه تنظیمکننده ضربان قلب (پیسمیکر) کردند. در ادامهٔ بررسیهای پزشکی، در ماه مارس ۲۰۲۴، یک مورد فتق شکمی (هرنیا) در بدن او تشخیص داده شد.
سپس، در دسامبر ۲۰۲۴، به دلیل بروز عفونت در دستگاه ادراری ناشی از پروستات بزرگشده، پزشکان تصمیم به عمل جراحی و برداشت کامل پروستات گرفتند.
عکس بنیامین نتانیاهو
عکس خانوادگی بنیامین نتانیاهو
عکس بنیامین نتانیاهو و همسرش
عکس همسر بنیامین نتانیاهو
عکس بنیامین نتانیاهو
عکس های بنیامین نتانیاهو
عکس نتانیاهو
پیج اینستاگرام بنیامین نتانیاهو
آدرس پیج بنیامین نتانیاهو در شبکه اجتماعی اینستاگرام: b.netanyahu@
فیسبوک بنیامین نتانیاهو
آدرس پیج بنیامین نتانیاهو در شبکه اجتماعی فیسبوک: Benjamin Netanyahu@
توییتر بنیامین نتانیاهو
آدرس پیج بنیامین نتانیاهو در شبکه اجتماعی توییتر: netanyahu@
اطلاعات بنیامین نتانیاهو
در سال ۱۹۷۶، بنیامین نتانیاهو بهعنوان مشاور اقتصادی به استخدام شرکت مشاورهٔ استراتژیک «بوستون کنسالتینگ گروپ» (Boston Consulting Group) در بوستون، ماساچوست درآمد.
او تا سال ۱۹۷۸ در این مجموعه فعالیت داشت و در این مدت، با میت رامنی که بعدها فرماندار ماساچوست و نامزد ریاست جمهوری ایالات متحده شد همکاری نزدیک داشت.
میَت رامنی بعدها از نتانیاهو بهعنوان فردی با «شخصیت قوی و دیدگاهی متمایز» یاد کرد و اظهار داشت: «ما توانسته بودیم تقریباً با زبان اشاره مفاهیم را منتقل کنیم؛ زیرا تجربیات مشترک و بنیادهای فکری مشابهی داشتیم.»
نتانیاهو نیز پیوند عمیق فکری خود با رامنی را به فضای فشرده و سختگیرانهٔ آموزشی در محیط کاری «بوستون کنسالتینگ گروپ» نسبت داد. در سال ۱۹۷۸، نتانیاهو با نام «بن نیتای» در یک برنامهٔ تلویزیونی محلی در بوستون حضور یافت و در خلال آن، دیدگاههای صریح خود را دربارهٔ مناقشه اعراب و اسرائیل مطرح کرد.
او اظهار داشت: «مسئلهٔ اصلی این درگیری، متأسفانه، امتناع اعراب از پذیرش موجودیت دولت اسرائیل است. اعراب طی بیست سال، کنترل کامل کرانه باختری و نوار غزه را در اختیار داشتند. اگر واقعاً موضوع تعیین سرنوشت، که اکنون آن را محور اصلی درگیری میدانند، دغدغهشان بود، میتوانستند بهسادگی دولت فلسطینی مستقل تشکیل دهند.»
بنیامین نتانیاهو اسرائیل
در سال ۱۹۷۸، بنیامین نتانیاهو به اسرائیل بازگشت و مدیریت مؤسسه غیردولتی «یوناتان نتانیاهو» را بر عهده گرفت. این مرکز که به نام برادرش نامگذاری شده بود، به پژوهش در زمینه تروریسم اختصاص داشت و چندین کنفرانس بینالمللی با محوریت تهدیدات تروریستی برگزار کرد.
نتانیاهو تا سال ۱۹۸۰ ریاست این مؤسسه را بر عهده داشت. او سپس بین سالهای ۱۹۸۰ تا ۱۹۸۲ بهعنوان مدیر بازاریابی در شرکت «ریم اینداستریز» در اورشلیم مشغول به کار شد. در این بازه، نخستین ارتباطاتش با چهرههای برجسته سیاسی اسرائیل شکل گرفت؛ از جمله با موشه آرنس، وزیر وقت، که نقش مهمی در پیشرفت دیپلماتیک نتانیاهو ایفا کرد.
در پی این آشنایی، موشه آرنس نتانیاهو را در سال ۱۹۸۲ بهعنوان معاون رئیس مأموریت سفارت اسرائیل در واشینگتن دیسی منصوب کرد؛ سمتی که او تا سال ۱۹۸۴ بر عهده داشت.
در جریان جنگ لبنان در همین سال، نتانیاهو که بهعنوان عضو ذخیره در واحد ویژه «سایرت متکل» فراخوانده شده بود، ترجیح داد در ایالات متحده باقی بماند و نقش سخنگوی رسمی اسرائیل را در مقابله با انتقادات گستردهٔ بینالمللی ایفا کند.
او با سازماندهی رسانهای مؤثر، چهرهای فعال در سیستم روابط عمومی سفارت اسرائیل به شمار میرفت. در ادامهٔ مسیر، بین سالهای ۱۹۸۴ تا ۱۹۸۸، نتانیاهو بهعنوان نماینده دائم اسرائیل در سازمان ملل متحد منصوب شد.
در این دوران، او ارتباط نزدیکی با خاخام مناچم م. شنیرسون، رهبر برجسته جنبش حسیدی خباد، برقرار کرد و بعدها او را «تأثیرگذارترین مرد زمان ما» توصیف نمود.
بنیامین نتانیاهو رهبر اپوزیسیون
بنیامین نتانیاهو پیش از انتخابات کنست دوازدهم در سال ۱۹۸۸ به اسرائیل بازگشت و با پیوستن به حزب لیکود، موفق شد بهعنوان نماینده وارد پارلمان اسرائیل (کنست) شود. در دوران جنگ خلیج فارس (۱۹۹۱–۱۹۹۰)، او چهرهٔ اصلی و سخنگوی رسمی دولت اسرائیل در رسانههای بینالمللی بود و نقش فعالی در پوشش دیپلماتیک و رسانهای بحران ایفا کرد.
همچنین، وی در همان سال بهعنوان عضو هیئت نمایندگی اسرائیل در کنفرانس صلح مادرید شرکت کرد. پس از شکست حزب لیکود در انتخابات سال ۱۹۹۲ و کنارهگیری ییتسحاک شامیر از رهبری، رقابتهای درونحزبی برای تعیین جانشین آغاز شد.
در انتخابات داخلی سال ۱۹۹۳، نتانیاهو با پیروزی بر دیگر رقبا، به رهبری حزب لیکود رسید. در این رقابت، آریل شارون نیز ابتدا اعلام نامزدی کرده بود اما بهسرعت کنارهگیری کرد.
رابطهٔ نتانیاهو با دیوید لوی، معاون وزیر امور خارجه، در این دوره بسیار پرتنش و رقابتی بود و اختلافات سیاسی و شخصی میان آن دو به یکی از موضوعات مورد توجه رسانهها تبدیل شد.
بنیامین نتانیاهو نخست وزیر
پس از ترور ییتسحاق رابین در سال ۱۹۹۵، شیمون پرز بهعنوان نخستوزیر موقت، با هدف تداوم روند صلح، انتخابات زودهنگامی را برگزار کرد. در انتخابات مستقیم نخستوزیری سال ۱۹۹۶، بنیامین نتانیاهو بهعنوان نامزد حزب لیکود وارد رقابت شد و با بهرهگیری از راهبردهای انتخاباتی آرثر فینکلستین، کمپینی مؤثر و هدفمند به راه انداخت.
با وجود آنکه پرز در نظرسنجیها چهرهای محبوبتر بهشمار میرفت، نتانیاهو توانست در رقابتی نزدیک به پیروزی برسد و عنوان جوانترین نخستوزیر تاریخ اسرائیل را بهدست آورد. یکی از عوامل اصلی افت محبوبیت پرز، موجی از حملات انتحاری فلسطینیان در مارس ۱۹۹۶ بود که دولت او در مقابله با آنها ناکام ماند.
نتانیاهو با شعار محوری «برای صلحی امن» وارد کارزار انتخاباتی شد، اما برای تشکیل دولت، نیازمند ائتلاف با احزاب مذهبی افراطی (Ultra-Orthodox) شد تا اکثریت پارلمانی را تضمین کند.
بنیامین نتانیاهو نخستوزیر اسرائیل
دوران نخستوزیری نخست بنیامین نتانیاهو (۱۹۹۶–۱۹۹۹) پس از پیروزی در انتخابات مستقیم نخستوزیری سال ۱۹۹۶، بنیامین نتانیاهو به عنوان جوانترین نخستوزیر تاریخ اسرائیل زمام امور را در دست گرفت.
در پاسخ به موج حملات انتحاری از سوی گروههای فلسطینی، او رویکردی امنیتی و سختگیرانه را در پیش گرفت که با حمایت احزاب راستگرای ائتلافی همراه شد. اگرچه وی با اصول توافقنامههای اسلو موافقت کامل نداشت و بر ضرورت دریافت «نشانههای حسننیت» از سوی فلسطینیها تأکید میکرد، اما بهطور کامل روند صلح را متوقف نکرد.
در سپتامبر همان سال، تصمیم نتانیاهو و شهردار اورشلیم برای بازگشایی تونل دیوار غربی باعث بروز درگیریهای خشونتآمیزی شد که به کشته و مجروح شدن دهها تن انجامید. در ادامه تلاشهای دیپلماتیک، او در سپتامبر ۱۹۹۶ با یاسر عرفات دیدار و مذاکراتی را آغاز کرد که نهایتاً به امضای پروتکل الخلیل در ژانویهٔ ۱۹۹۷ انجامید.
این پروتکل اختیار اداره بخشهایی از شهر الخلیل را به تشکیلات خودگردان فلسطین واگذار کرد. در اکتبر ۱۹۹۸، یادداشت تفاهم ووی ریور میان نتانیاهو و عرفات با میانجیگری ایالات متحده به امضا رسید و پس از تصویب در کنست، مسیر اجرای گامهایی از توافق موقت سال ۱۹۹۵ هموار شد.
یکی از چالشبرانگیزترین رویدادهای این دوره، صدور دستور عملیات ناموفق موساد برای ترور خالد مشعل، رهبر حماس، در سال ۱۹۹۷ در خاک اردن بود که به تشدید تنش در روابط دیپلماتیک دو کشور انجامید.
در حوزه اقتصادی، نتانیاهو اصلاحاتی را با هدف آزادسازی بازار پی گرفت؛ از جمله خصوصیسازی بانکها و فروش سهام دولتی، که از آن بهعنوان یکی از مهمترین اقدامات اقتصادی وی یاد میشود.
با این حال، این دوره از نخستوزیری با حواشی سیاسی گسترده و طرح اتهامات فساد همراه بود. هرچند هیچیک از این پروندهها به دلیل نبود شواهد کافی به محاکمه رسمی منجر نشد.
نتانیاهو حماس
در آستانهٔ انتخابات ۱۹۹۶ اسرائیل، پس از ترور یحیی عیاش توسط شینبت، موجی از حملات انتحاری از سوی حماس آغاز شد.
محمد دیف، فرمانده جدید گردانهای قسام، بمبگذاریهای گستردهای را در تلآویو و اورشلیم طراحی کرد. این عملیاتها از نظر وسعت و پیچیدگی بیسابقه بودند و سوریه و ایران در تأمین مالی و آموزش عاملان آن نقش داشتند.
ارتباط میان حزبالله و حماس با دستور مستقیم وزیر دفاع سوریه برقرار شد و برخی از عاملان در ایران آموزش دیده بودند. خانوادهٔ قربانیان آمریکایی این حملات بعداً علیه مقامات ایرانی و سوری اقامه دعوی کردند.
ناتوانی سرویسهای امنیتی اسرائیل در جلوگیری از این حملات، موجب کاهش محبوبیت شیمون پرز شد. نتانیاهو که منتقد روند صلح اوسلو بود، از این شرایط بهرهمند شد و در انتخابات ۱۹۹۶ با اختلاف اندکی پیروز شد.
حملات انتحاری در فوریه و مارس ۱۹۹۶ موجب تغییر نظرسنجیها به سود حزب لیکود شد. پس از انتخابات، حملات انتحاری برای نزدیک به یک سال متوقف شد؛ برخی این مسئله را به اقدامات عرفات نسبت دادند و برخی دیگر آن را نشانهٔ موفقیت حماس در متوقفکردن روند صلح با پیروزی نتانیاهو دانستند.
نتانیاهو حزبالله
در سال ۱۹۹۷، علی فلاحتیان، وزیر اطلاعات ایران، دستور ازسرگیری عملیاتهای نظامی حماس را با هدف اختلال در روند صلح صادر کرد. در پی این دستور، خالد مشعل با همکاری محمود ابو حنود، حملات مرگباری را در بازار مهانه یهودا و خیابان بن یهودا در اورشلیم اجرا کرد که به کشته شدن ۲۱ نفر انجامید.
تلاش موساد برای ترور مشعل به دستگیری دو مأمور اسرائیلی در اردن منجر شد که پس از تحویل پادزهر به دولت اردن، آزاد شدند. مقامات اردنی نیز آزادی سایر عوامل موساد را به آزادی شیخ احمد یاسین، رهبر معنوی حماس، مشروط کردند.
در همان روز حمله دوم، حزبالله لبنان در جنوب این کشور کمینی علیه نیروهای ویژه اسرائیل ترتیب داد که منجر به کشته شدن ۱۲ سرباز اسرائیلی شد. در سال ۱۹۹۸، بقایای اجساد این نیروها در چارچوب یک مبادله با ۶۵ زندانی لبنانی و پیکرهای اعضای کشتهشده حزبالله به لبنان بازگردانده شد.
در این میان، جسد هادی نصرالله، فرزند حسن نصرالله، دبیرکل حزبالله، نیز در میان کشتهشدگان بود. نتانیاهو این رویدادها را از «بدترین فجایع» تاریخ اسرائیل توصیف کرد.
ناتوانی در مهار اقدامات حماس و حزبالله و آزادی چهرههای شاخص فلسطینی و لبنانی، ضربهای جدی به وجهه امنیتی دولت وی وارد کرد.
این رویدادها، بهویژه در آستانه انتخابات، باعث افزایش تردید عمومی نسبت به کارآمدی سیاستهای سختگیرانهٔ نتانیاهو شد و از مهمترین عوامل شکست او در انتخابات سال ۱۹۹۹ بهشمار میرفتند.
بنیامین نتانیاهو سیاست
پس از شکست در انتخابات سال ۱۹۹۹ از اهود باراک، بنیامین نتانیاهو برای مدتی از فضای سیاسی کنارهگیری کرد و به فعالیت در بخش خصوصی پرداخت. در این دوره، او بهعنوان مشاور در یک شرکت فعال در حوزه ارتباطات فعالیت داشت.
با سقوط دولت اهود باراک، نتانیاهو تصمیم به بازگشت به عرصه سیاست گرفت، اما در انتخابات سال ۲۰۰۱ شرکت نکرد و در نهایت، آریل شارون به مقام نخستوزیری رسید.
در سال ۲۰۰۲، نتانیاهو بهعنوان وزیر امور خارجه در دولت شارون منصوب شد. در همان سال، برای کسب رهبری حزب لیکود وارد رقابت داخلی با شارون شد، اما در این تلاش ناکام ماند.
سخنرانیهای عمومی او در آمریکای شمالی با واکنشهایی همراه بود؛ از جمله یکی از سخنرانیهای برنامهریزیشدهاش در دانشگاه کنکوردیا کانادا، به دلیل اعتراضات گسترده، لغو شد.
در سپتامبر ۲۰۰۲، نتانیاهو در جلسهای در کنگره ایالات متحده، از حمله نظامی به عراق حمایت کرد و استدلال نمود که سرنگونی صدام حسین میتواند تأثیرات مثبتی بر ثبات منطقهای داشته باشد.
بنیامین نتانیاهو وزیر
در سال ۲۰۰۳، بنیامین نتانیاهو با انتصاب آریل شارون به سمت وزیر دارایی دولت اسرائیل منصوب شد؛ اقدامی که از سوی برخی تحلیلگران بهعنوان تلاشی برای محدود ساختن نفوذ سیاسی وی ارزیابی شد.
نتانیاهو با اعمال مجموعهای از اصلاحات گسترده اقتصادی، سیاستهایی لیبرالمحور و کاهشگرایانه در حوزهٔ رفاه اجتماعی را به اجرا گذاشت. این اصلاحات شامل کاهش نرخ مالیاتها، خصوصیسازی شرکتهای دولتی، کوچکسازی ساختار دولت و مهار کسری بودجه بود.
با وجود انتقادات گسترده از سوی احزاب چپگرا و حتی برخی چهرهها در داخل حزب لیکود، این سیاستها موجب رشد اقتصادی قابلتوجه و کاهش نرخ بیکاری شدند.
وی بهویژه به دلیل کاستن از وابستگی به کمکهای اجتماعی و ایجاد فضای رقابتی در اقتصاد، مورد تحسین قرار گرفت و برخی از او با عنوان «معمار معجزهٔ اقتصادی اسرائیل» یاد کردند.
در سال ۲۰۰۵، نتانیاهو بهدلیل مخالفت با طرح آریل شارون برای خروج یکجانبه از نوار غزه، ابتدا تهدید به استعفا کرد و پس از آنکه درخواست برای برگزاری همهپرسی نادیده گرفته شد، در تاریخ ۷ اوت رسماً استعفای خود را تقدیم کرد.
بنیامین نتانیاهو حزب لیکود
پس از خروج آریل شارون از حزب لیکود و تشکیل حزب کادیما، بنیامین نتانیاهو بار دیگر برای تصاحب رهبری لیکود وارد رقابت شد. در ۲۰ دسامبر ۲۰۰۵، او با کسب ۴۷٪ آرا به ریاست حزب دست یافت. پس از عملکرد ضعیف لیکود در انتخابات ۲۰۰۶، نتانیاهو بهعنوان رهبر اپوزیسیون ایفای نقش کرد.
در انتخابات داخلی حزب لیکود در سال ۲۰۰۷، نتانیاهو با اختلاف چشمگیر بار دیگر رهبری خود را تثبیت کرد و مخالفت شدیدش با هرگونه آتشبس با حماس را اعلام نمود.
در پی تشدید بحران سیاسی ناشی از استعفای ایهود اولمرت و ناکامی تزیپی لیونی در تشکیل دولت، انتخابات زودهنگام در فوریه ۲۰۰۹ برگزار شد. گرچه حزب کادیما با اختلاف یک کرسی از لیکود پیشی گرفت، نتانیاهو توانست حمایت اکثریت جناح راست کنست را جلب کند.
بدین ترتیب، رئیسجمهور وقت، شیمون پرز، مأموریت تشکیل دولت را به او واگذار کرد. برای تثبیت موقعیت کابینه، نتانیاهو بهجای تکیه صرف بر احزاب راستگرا، بهدنبال ائتلافی فراگیرتر رفت و با جلب حمایت حزب کارگر به رهبری اهود باراک، دولت میانهرویی تشکیل داد. دولت سیودوم اسرائیل در تاریخ ۳۱ مارس ۲۰۰۹ سوگند یاد کرد.
بنیامین نتانیاهو فلسطین
با آغاز بهکار دولت بنیامین نتانیاهو در سال ۲۰۰۹، روابطی پیچیده میان اسرائیل، فلسطینیان و جامعه جهانی شکل گرفت. در حالی که هیلاری کلینتون، وزیر خارجهٔ ایالات متحده، از تشکیل دولت فلسطینی حمایت میکرد، نتانیاهو تأکید داشت که فلسطینیان باید اسرائیل را بهعنوان «دولت یهودی» به رسمیت بشناسند؛
شرطی که به یکی از موانع اصلی در روند مذاکرات تبدیل شد. پس از سخنرانی باراک اوباما در قاهره، که در آن مشروعیت شهرکسازیهای اسرائیل را رد کرد، نتانیاهو در واکنش اعلام حمایت مشروط از تشکیل «دولت فلسطینی غیرنظامی» کرد.
او شرطهایی چون باقیماندن اورشلیم بهعنوان پایتخت متحد اسرائیل، عدم برخورداری دولت فلسطینی از ارتش، و کنار گذاشتن حق بازگشت آوارگان فلسطینی را مطرح کرد؛ مواضعی که بدبینی گستردهای را در میان فلسطینیان نسبت به آیندهٔ مذاکرات ایجاد کرد.
در این دوره، دولت نتانیاهو اقداماتی از جمله برداشتن برخی ایستهای بازرسی در کرانهٔ باختری برای تسهیل تردد، استقبال از ابتکار صلح عربی، و تلاش برای عادیسازی روابط با کشورهای عربی را اجرا کرد. با این حال، ادامهٔ ساختوساز شهرکها با اعتراض آمریکا و جامعهٔ جهانی روبهرو شد.
توقف موقت شهرکسازیها در اواخر سال ۲۰۰۹، که توسط دولت اسرائیل اعلام شد، از سوی فلسطینیان ناکافی دانسته شد و تأثیر ملموسی بر روند مذاکرات نداشت. در سطح روابط خارجی، تنشهایی در روابط اسرائیل و آمریکا نمایان شد؛
از جمله سفر پنهانی نتانیاهو به مسکو برای جلوگیری از فروش سامانهٔ موشکی S-300 به ایران و انتقادهای رابرت گیتس، وزیر دفاع پیشین آمریکا، از عملکرد نتانیاهو که آن را آسیبزننده به روابط دو کشور توصیف کرد. در عرصه داخلی، اعتراضات گسترده اجتماعی علیه هزینههای بالای زندگی شکل گرفت.
دولت نتانیاهو در پاسخ، کمیتهای به ریاست مانو تراژتنبرگ تشکیل داد و اجرای تدریجی اصلاحات اقتصادی و اجتماعی را در دستور کار قرار داد. در حوزهٔ فناوری نیز، طرحهایی مانند توسعهٔ شبکهٔ فیبر نوری برای دسترسی ارزانتر به اینترنت به تصویب رسید.
از نظر سیاسی، نتانیاهو و آویگدور لیبرمن تصمیم به ادغام احزاب خود برای انتخابات سال ۲۰۱۳ گرفتند. همچنین در سال ۲۰۱۲، نتانیاهو برای نخستینبار رسماً حق فلسطینیان برای داشتن دولت را به رسمیت شناخت؛ البته با تأکید بر غیرنظامی بودن آن.
این دوره، بازتابدهندهٔ تلاشهای نتانیاهو برای حفظ امنیت اسرائیل و تقویت جایگاه آن در منطقه بود، هرچند با چالشهای داخلی و بینالمللی متعددی در زمینهٔ موضوع فلسطین و روابط با آمریکا و جهان عرب همراه شد.
تشکیل دولت نتانیاهو
در انتخابات سال ۲۰۱۳، ائتلاف لیکود–بیتینو به رهبری بنیامین نتانیاهو با کاهش ۱۱ کرسی نسبت به دورهٔ قبل وارد کنست شد. با این حال، بهدلیل برخورداری از بیشترین تعداد کرسیها، رئیسجمهور وقت، شیمون پرز، او را مأمور تشکیل دولت سیوسوم اسرائیل کرد.
ائتلاف جدید متشکل از احزاب یش عتید، هبوعه یهودی و هتنوعا بود. به درخواست احزاب یش عتید و هبوعه یهودی، احزاب یهودی ارتدوکس (اولترا ارتدوکس) در این دولت حضور نداشتند.
سیاستهای اقتصادی نتانیاهو
بنیامین نتانیاهو به اجرای سیاستهای آزادسازی اقتصادی ادامه داد. در دسامبر ۲۰۱۳، قانون تمرکز کسبوکار به تصویب رسید؛ قانونی که با هدف افزایش رقابت، کاهش قیمتها و کاهش نابرابری درآمد طراحی شده بود.
این قانون ساختارهای پیچیده و چندلایهٔ شرکتی را ممنوع اعلام کرد تا از شکلگیری انحصارها و سوءاستفادههای قیمتی جلوگیری شود.
افزون بر آن، نتانیاهو کمپینی برای خصوصیسازی بنادر کشور و کاهش انحصار ادارهٔ بنادر اسرائیل به راه انداخت. او همچنین وعده داد که با کاهش بوروکراسی و حذف مقررات زائد، فشارها بر بخش صنعت را کاهش داده و فضای اقتصادی پویاتری ایجاد کند.
روابط نتانیاهو با فلسطینیها
بنیامین نتانیاهو مخالفت شدید خود را با تشکیل دولت وحدت ملی میان حماس و تشکیلات خودگردان فلسطینی اعلام کرد. او حماس را مسئول ربایش و قتل سه نوجوان اسرائیلی در ژوئن ۲۰۱۴ دانست.
در پی این حادثه، عملیات گستردهای از سوی نیروهای امنیتی اسرائیل در کرانهٔ باختری علیه اعضای حماس آغاز شد و سپس حملات نظامی گستردهای به نوار غزه انجام گرفت.
با افزایش پرتاب موشکها از غزه به سمت اسرائیل، ارتش عملیات نظامی «لبهٔ محافظ» را در تابستان ۲۰۱۴ کلید زد. نتانیاهو در مصاحبهای با شبکهٔ CNN، حماس را «تروریستهای نسلکُش» خواند و نسبت به احتمال آغاز «انتفاضهٔ سوم» هشدار داد.
رابطه نتانیاهو با آمریکا
در اکتبر ۲۰۱۴، طرح خصوصیسازی شرکتهای دولتی و مقابله با فساد در آنها به تصویب رسید. بنیامین نتانیاهو به انتقادهای آمریکا دربارهٔ سیاست شهرکسازی واکنشی شدید نشان داد و این انتقادها را مغایر با «ارزشهای آمریکایی» توصیف کرد.
در نتیجه، روابط او با دولت باراک اوباما بهدلیل تداوم شهرکسازیها به پایینترین سطح خود رسید. در دسامبر ۲۰۱۴، نتانیاهو دو عضو کابینه، یایر لاپید (وزیر اقتصاد) و تزپی لیونی (وزیر دادگستری) را برکنار کرد؛ اقدامی که به انحلال دولت و برگزاری انتخابات زودهنگام انجامید.
نتانیاهو سخنرانی در کنگره آمریکا
در مارس ۲۰۱۵، بنیامین نتانیاهو برای سومین بار در کنگره آمریکا سخنرانی کرد. این سخنرانی بدون هماهنگی با دولت باراک اوباما برگزار شد و واکنشهای انتقادی گستردهای را بهدنبال داشت.
هدف اصلی او، مخالفت با مذاکرات هستهای با ایران و درخواست برای اعمال تحریمهای بیشتر علیه این کشور بود. نتانیاهو در سخنانش خود را نمایندهٔ تمام یهودیان جهان معرفی کرد؛ ادعایی که با مخالفت بسیاری از اعضای جامعه یهودیان آمریکا روبهرو شد.
نتانیاهو انتخابات ۲۰۱۵
در انتخابات سال ۲۰۱۵، حزب لیکود به رهبری بنیامین نتانیاهو با کسب ۳۰ کرسی، بیشترین تعداد کرسی را در کنست به دست آورد.
رئیسجمهور رووین ریولین مأموریت تشکیل دولت را به نتانیاهو واگذار کرد و او در مهلت مقرر موفق شد دولت ائتلافی را با احزاب هبوعه یهودی، یهودیت متحد تورا، کولانو و شاس تشکیل دهد. در ماه مه ۲۰۱۵، نتانیاهو اعلام کرد که برای نخستین بار قصد دارد برای دورهٔ پنجم نخستوزیری رقابت کند.
سیاستهای اقتصادی نتانیاهو
در آگوست ۲۰۱۵، بودجهای دو ساله به تصویب رسید که شامل مجموعهای از اصلاحات در بخش کشاورزی، کاهش تعرفههای وارداتی بهمنظور پایینآوردن قیمت مواد غذایی، تسهیل فرایندهای ساختوساز برای کاهش هزینه مسکن و تسریع در اجرای پروژههای زیرساختی بود.
در کنار این موارد، اصلاحات مالیاتی نیز با هدف افزایش رقابت و کاهش هزینه خدمات مالی دنبال شد؛ هرچند برخی از اصلاحات پیشبینیشده در حوزه کشاورزی در نهایت از بسته بودجهای حذف شدند.
جنجالهای سیاسی نتانیاهو
در اکتبر ۲۰۱۵، بنیامین نتانیاهو جنجالی به راه انداخت، زمانی که ادعا کرد حاج امین الحسینی، مفتی اعظم قدس، ایدهٔ نسلکشی یهودیان را به آدولف هیتلر پیشنهاد داده است؛ ادعایی که از سوی تاریخنگاران و دولت آلمان رد شد.
این اظهارنظر با واکنشهای تند از سوی جامعهٔ علمی و سیاسی روبهرو شد و منتقدان آن را نوعی انکار یا تحریف هولوکاست دانستند.
مسائل دینی نتانیاهو
در مارس ۲۰۱۶، ائتلاف دولتی با تهدید به خروج از سوی اعضای اولترا-ارتدوکس مواجه شد؛ چرا که دولت قصد داشت فضای عبادت برای یهودیان غیر ارتدوکس در دیوار غربی (دیوار ندبه) را به رسمیت بشناسد.
روابط بینالمللی نتانیاهو
در دسامبر ۲۰۱۶، ایالات متحده در شورای امنیت سازمان ملل متحد از قطعنامهٔ ۲۳۳۴ دربارهٔ شهرکسازیهای اسرائیل رأی ممتنع داد، که در نتیجه به تصویب این قطعنامه انجامید.
بنیامین نتانیاهو این قطعنامه و همچنین سخنرانی تند جان کری، وزیر خارجهٔ وقت آمریکا، را بهشدت محکوم کرد و دولت اسرائیل پرداخت حق عضویت خود به سازمان ملل را متوقف نمود.
در فوریهٔ ۲۰۱۷، نتانیاهو بهعنوان نخستین نخستوزیر اسرائیل، بهطور رسمی از استرالیا بازدید کرد و با نخستوزیر مالکم ترنبول توافقات دوجانبهای امضا نمود. در اکتبر ۲۰۱۷، اسرائیل بهدلیل آنچه مواضع ضداسرائیلی یونسکو خوانده شد، از این سازمان خارج گردید.
مسائل امنیتی و سیاست هستهای نتانیاهو
در آوریل ۲۰۱۸، بنیامین نتانیاهو ادعا کرد که ایران به تعهدات خود در قالب برجام پایبند نبوده و اسناد جدیدی دربارهٔ برنامهٔ هستهای این کشور ارائه داد؛ ادعایی که از سوی ایران «تبلیغاتی» توصیف شد.
نتانیاهو همچنین از نشست تاریخی میان کره شمالی و ایالات متحده در سال ۲۰۱۸ حمایت کرد و آن را گامی مهم در مسیر خلع سلاح هستهای شبهجزیرهٔ کره دانست.
اتهامات بنیامین نتانیاهو
از ژانویه ۲۰۱۷، بنیامین نتانیاهو تحت تحقیقات پلیس اسرائیل در دو پروندهٔ اصلی موسوم به «پرونده ۱۰۰۰» و «پرونده ۲۰۰۰» قرار گرفت که به یکدیگر مرتبط هستند.
**پرونده ۱۰۰۰:** نتانیاهو مظنون است که امتیازات نامناسب و غیرقانونی از چند تاجر برجسته، از جمله جیمز پکر و تهیهکنندهٔ هالیوودی آرنون میلچان، دریافت کرده است.
**پرونده ۲۰۰۰:** در این پرونده، نتانیاهو متهم است که تلاش داشته با آرنون موزس، ناشر روزنامهٔ یدیعوت آحرونوت، به توافقی برسد که بهموجب آن رقیب اصلی این روزنامه یعنی اسرائیل هیوم تضعیف شود و در مقابل، پوشش خبری مطلوبتری برای نتانیاهو ارائه گردد.
در اوت ۲۰۱۷، پلیس اسرائیل رسماً اعلام کرد که نتانیاهو مظنون به ارتکاب جرایم کلاهبرداری، خیانت در امانت و رشوه در این دو پرونده است. آری هارو، رئیس سابق دفتر نتانیاهو، در همان سال با دادستانی همکاری کرد و علیه او شهادت داد.
در فوریه ۲۰۱۸، پلیس توصیه کرد که علیه نتانیاهو بهاتهام فساد کیفری اعلام جرم شود و اعلام کرد که شواهد کافی برای اثبات اتهامات رشوهخواری، کلاهبرداری و خیانت در امانت وجود دارد؛ هرچند نتانیاهو تمام این اتهامات را رد کرد.
در نوامبر ۲۰۱۸، مدیر بخش جرایم اقتصادی پلیس نیز توصیه کرد که علیه او در هر دو پرونده کیفرخواست صادر شود. در فوریه ۲۰۱۹، دادستان کل اسرائیل اعلام کرد که قصد دارد در سه پروندهٔ مختلف علیه نتانیاهو کیفرخواست تنظیم کند.
در نوامبر ۲۰۱۹، رسماً کیفرخواست علیه نتانیاهو صادر شد. در صورت محکومیت، او ممکن است بهجرم رشوهخواری تا ۱۰ سال زندان و برای کلاهبرداری و خیانت در امانت تا ۳ سال زندان محکوم شود. نتانیاهو نخستین نخستوزیر در تاریخ اسرائیل است که در زمان تصدی این مقام با اتهامات کیفری مواجه شده است.
در همان ماه، اعلام شد که وی برخی از وزارتخانههای تحتنظر خود از جمله کشاورزی، بهداشت، رفاه اجتماعی و امور دیاسپورا را واگذار خواهد کرد تا با الزامات قانونی سازگار باشد، اما مسئلهٔ امکان الزام قانونی به استعفای نخستوزیر در صورت صدور کیفرخواست هنوز در دادگاه مورد بررسی بود.
محاکمهٔ کیفری نتانیاهو قرار بود در مه ۲۰۲۰ آغاز شود، اما بهدلیل همهگیری کووید-۱۹ به تعویق افتاد و تا آوریل ۲۰۲۳ همچنان ادامه داشت.
عملیات نظامی بنیامین نتانیاهو
دوره پنجم نخستوزیری بنیامین نتانیاهو (دولت سی و پنجم اسرائیل) تاریخ آغاز: ۱۷ مه ۲۰۲۰، بنیامین نتانیاهو برای پنجمین بار به عنوان نخستوزیر سوگند یاد کرد و دولت ائتلافی خود را با بنی گانتس تشکیل داد.
زمینه: این دوره در میانهٔ همهگیری کووید-۱۹ و در حالی آغاز شد که نتانیاهو با محاکمه کیفری مواجه بود. در این زمان، اعتراضات گستردهای در برابر اقامتگاه رسمی او شکل گرفت.
واکنش به اعتراضات: نتانیاهو با بهرهگیری از مقررات مقابله با کووید-۱۹، تجمعها را به حداکثر ۲۰ نفر و در فاصلهٔ ۱۰۰۰ متری از محل سکونت معترضان محدود کرد. با این حال، نتیجه معکوس داشت و اعتراضات در بیش از ۱۰۰۰ نقطه در سراسر اسرائیل گسترش یافت.
واکسیناسیون: تا مارس ۲۰۲۱، اسرائیل به کشوری با بالاترین نرخ واکسیناسیون نسبت به جمعیت خود در جهان تبدیل شد.
تنشها و عملیات نظامی: در مه ۲۰۲۱، با افزایش تنشها در اورشلیم، گروه حماس از نوار غزه راکتهایی به سوی اسرائیل پرتاب کرد. در واکنش، نتانیاهو عملیات نظامی «نگهبان دیوارها» را آغاز کرد که به مدت ۱۱ روز ادامه داشت.
پایان دوره نخستوزیری: پس از این عملیات، نفتالی بنت، رهبر حزب یامینا، توافقی با یائیر لاپید، رهبر اپوزیسیون، برای تشکیل دولت چرخشی امضا کرد. در ۱۳ ژوئن ۲۰۲۱، بنت و لاپید دولت ائتلافی جدید را تشکیل دادند و به دورهٔ ۱۲ سالهٔ نخستوزیری نتانیاهو پایان دادند.
دوره ششم نخستوزیری بنیامین نتانیاهو
در ۲۹ دسامبر ۲۰۲۲، بنیامین نتانیاهو با رهبری یک ائتلاف سختگیرانه، سوگند نخستوزیری یاد کرد. تمرکز اولیه دولت جدید بر طرح اصلاحات قضایی بود؛ برنامهای که با انتقادات گسترده روبهرو شد.
منتقدان بر این باور بودند که این اصلاحات به استقلال قوا، نقش دادستان کل، وضعیت اقتصادی، حقوق اقلیتها و روابط خارجی لطمه وارد میکند. این موضوع به اعتراضات خیابانی گسترده و مخالفت برخی نظامیان ذخیره منجر شد.
نتانیاهو شهرکسازی در کرانه باختری
در فوریهٔ ۲۰۲۳، دولت اسرائیل تصمیم به قانونیکردن ۹ شهرک جدید در کرانهٔ باختری اشغالی گرفت. همچنین قانونی که در سال ۲۰۰۵ منجر به تخلیهٔ چهار شهرک شده بود، لغو شد.
روند ساخت شهرکها سرعت گرفت و طی ۶ ماه نخست سال، ۱۳۰۰۰ واحد مسکونی احداث شد؛ رقمی که تقریباً سه برابر تعداد واحدهای ساختهشده در سال ۲۰۲۲ بود.
در موضوع جنگ اوکراین، اسرائیل از ارسال سلاحهای مرگبار به این کشور خودداری کرد؛ دلیل این تصمیم نگرانی از احتمال دسترسی ایران به این تسلیحات عنوان شد.
نتانیاهو جنگ غزه
پس از حمله ناگهانی گروههای فلسطینی از نوار غزه به خاک اسرائیل، بنیامین نتانیاهو حالت جنگی اعلام کرد. او تهدید کرد که مراکز حماس را نابود خواهد کرد و از ساکنان غزه خواست تا شهر را ترک کنند. در واکنش به تحولات میدانی، پیشنهاد تشکیل دولت ائتلافی اضطراری مطرح شد.
با این حال، بهدلیل شکست سرویسهای اطلاعاتی در پیشبینی این حملات، انتقادها و اعتراضات گستردهای شکل گرفت. نظرسنجیها نشان دادند که بیش از نیمی از شهروندان اسرائیلی خواهان کنارهگیری نتانیاهو از قدرت هستند.
مسائل حقوقی بنیامین نتانیاهو
در مه ۲۰۲۴، بنیامین نتانیاهو از سوی برخی سازمانهای غیردولتی به ارتکاب نسلکشی متهم شد و دادستان دیوان کیفری بینالمللی اعلام کرد که قصد دارد برای او حکم بازداشت درخواست کند.
در نوامبر ۲۰۲۴، دیوان کیفری بینالمللی حکم بازداشت نتانیاهو، وزیر دفاع پیشین اسرائیل و فرمانده حماس را صادر کرد. نتانیاهو این حکم را «ضد یهودی» توصیف و آن را محکوم کرد.
در ژوئیه ۲۰۲۴، او در حالی در کنگرهٔ آمریکا سخنرانی کرد که با اعتراضاتی گسترده مواجه بود و در سخنانش به «پیروزی کامل در غزه» اشاره کرد.
حوادث امنیتی بنیامین نتانیاهو
در اکتبر ۲۰۲۴، حملهای پهپادی به اقامتگاه بنیامین نتانیاهو انجام شد که مسئولیت آن به حزبالله نسبت داده شد. در نوامبر همان سال، برکناری یوآو گالانت، وزیر دفاع، از سوی نتانیاهو انجام گرفت که موجی از اعتراضات گسترده را بهدنبال داشت.
در مارس ۲۰۲۵، ارتش اسرائیل حملهای ناگهانی به نوار غزه انجام داد که به پایان آتشبس منجر شد و روند محاکمهٔ نتانیاهو را به تعویق انداخت. در همان ماه، رئیس سازمان امنیت داخلی شینبت به دلیل ارتباط با پروندهٔ تحقیق دربارهٔ نفوذ قطر در دفتر نخستوزیری برکنار شد.
نتانیاهو جنگ ایران و اسرائیل
در ژوئن ۲۰۲۵، بنیامین نتانیاهو موفق شد از رأی عدم انحلال پارلمان عبور کند و دولت خود را حفظ نماید. سپس دستور حملات هوایی علیه ایران را صادر کرد که آغازگر درگیری رسمی میان دو کشور شد.
نتانیاهو در اظهارات خود بر هزینههای شخصی و خانوادگی جنگ تأکید کرد؛ از جمله به لغو مراسم عروسی پسرش به دلیل تهدیدات موشکی اشاره نمود.
گرایشهای سیاسی بنیامین نتانیاهو
افزایش اقتدارگرایی: در سالهای زمامداری بنیامین نتانیاهو، اسرائیل با افزایش گرایشهای اقتدارگرایانه، تضعیف روندهای دموکراتیک و رشد فساد مواجه شد. همچنین سیاستهای توسعهطلبانه در این دوره شدت یافتند.
سانسور و محدودیتها: در جریان جنگ غزه، دولت تحت رهبری نتانیاهو محدودیتهایی را بر تجمعات مردمی و فعالیت رسانهها اعمال کرد و برخی اخبار و اعتراضها تحت سانسور قرار گرفتند.
اصلاحات قضایی: نتانیاهو بارها کوشید ساختار سیستم قضایی را تغییر دهد؛ اقداماتی که بهطور گسترده به تلاش برای افزایش اقتدار دولت و محافظت شخصی در برابر اتهامات فساد تعبیر شدند. او در واکنش، قوه قضائیه را «دولت عمیق چپگرا» توصیف کرد که بهزعم وی، عدالت را به ابزار سیاسی علیه او و شهروندان اسرائیل تبدیل کرده است.
بیانیههای پوپولیستی و نژادپرستانه: برخی اظهارات نتانیاهو بهگونهای تعبیر شدهاند که میتوانند موجب تشدید احساسات نژادپرستانه ضد عربی، بهویژه ضد فلسطینیان، شوند. این مواضع عمدتاً در چارچوب مناقشات قومی و هویتی مطرح شدهاند.
گرایش به راست افراطی: دولت کنونی نتانیاهو از سوی ناظران، راستگراترین دولت تاریخ اسرائیل توصیف شده است. در همین راستا، او روابط نزدیکی با رهبران غیرلیبرال و اقتدارگرا در کشورهایی مانند مجارستان، روسیه و ایالات متحده برقرار کرده است.
نتانیاهو مخالفت با توافقنامههای اسلو
بنیامین نتانیاهو از ابتدا با توافقنامههای اسلو مخالفت داشت. او در سال ۱۹۹۳، در کتاب خود با عنوان جایی در میان ملتها، فصلی به نام «اسب تروا» را به نقد شدید این روند اختصاص داد. در این بخش، نتانیاهو ادعا کرد که حاج امین الحسینی از طراحان هولوکاست بوده و یاسر عرفات را وارث نازیسم «نابودگر» او معرفی کرد.
نتانیاهو نقض تعهدات
در دوران نخستوزیری بنیامین نتانیاهو در اواخر دهه ۱۹۹۰، او بارها از اجرای تعهدات دولتهای پیشین اسرائیل در قبال توافقنامه اسلو خودداری کرد. دنیس راس، دیپلمات آمریکایی، اظهار داشت که بیل کلینتون و مادلین آلبرایت بر این باور بودند که نتانیاهو واقعاً تمایلی به پیشبرد روند صلح نداشته است.
اظهارات ویدئویی نتانیاهو ۲۰۰۱
در ویدئویی که به گفتهٔ منابع، نتانیاهو از ضبط آن مطلع نبوده است، او چنین گفت:
«قبل از انتخابات از من پرسیدند آیا به توافقنامه اسلو احترام میگذارم؟ من گفتم بله، اما… قصد دارم آن را طوری تفسیر کنم که جلوی پیشروی به سمت مرزهای ۱۹۶۷ را بگیرم. چگونه؟ هیچکس نگفته مناطق نظامی تعریفشده کجاست. از نظر من، کل درهٔ اردن یک منطقهٔ نظامی تعریفشده است.»
نتانیاهو مخالفت با تخلیه یکجانبه غزه
در اوت ۲۰۰۹، بنیامین نتانیاهو اعلام کرد که اشتباه عقبنشینی یکجانبه از نوار غزه دیگر تکرار نخواهد شد، چرا که این اقدام نهتنها صلح و امنیت به همراه نداشت، بلکه نتایج معکوس بهدنبال داشت. او تأکید کرد که برای دستیابی به توافق، رعایت دو شرط اساسی ضروری است:
- به رسمیت شناختن اسرائیل بهعنوان دولت ملی یهودیان
- دستیابی به توافقی امنیتی که فلسطین را به یک دولت غیرنظامی تبدیل کند.
در اکتبر ۲۰۱۴، نتانیاهو اظهار داشت که اسرائیل دیگر مانند لبنان یا غزه، تنها با دادن زمین و بدون دریافت تضمین، وارد توافق نمیشود؛ چرا که در پی چنین اقدامات، هزاران راکت بهسوی اسرائیل شلیک شده است.
او خواستار به رسمیت شناختن واقعی دولت یهودی و انعقاد توافقات امنیتی قوی شد. نتانیاهو پیشتر مذاکرات صلح به رهبری آمریکا را بینتیجه میدانست و با راهحل دو دولت مخالفت داشت؛ با این حال، در سخنرانی ژوئن ۲۰۰۹ رویکردی متفاوت تحت عنوان «صلح اقتصادی» را مطرح کرد.
او گفت بهجای تمرکز صرف بر موضوعات سیاسی و دیپلماتیک حساسی چون قدس یا حق بازگشت، باید بر همکاری اقتصادی و رشد سریع اقتصاد فلسطینیها تمرکز کرد تا آنها نیز ذینفع صلح باشند.
سیاستهای نتانیاهو درباره شهرکسازی
بدر ژانویه ۲۰۰۹ و پیش از انتخابات اسرائیل در فوریه همان سال، بنیامین نتانیاهو به تونی بلر، فرستادهٔ ویژهٔ خاورمیانه، اطلاع داد که قصد دارد سیاستهای دولتهای پیشین، آریل شارون و اهود اولمرت، را در زمینهٔ گسترش شهرکها در کرانهٔ باختری ادامه دهد؛
سیاستی که با طرح «نقشه راه» مغایرت داشت. با این حال، او اعلام کرد که از ساخت شهرکهای جدید خودداری خواهد کرد.
نتانیاهو و تقسیم فلسطینیها
در سال ۲۰۱۹، بنیامین نتانیاهو اظهار داشت: «هر کسی که بخواهد تشکیل دولت فلسطینی را ناکام بگذارد، باید از تقویت حماس و انتقال پول به این گروه حمایت کند. این بخشی از استراتژی ماست؛ اینکه فلسطینیهای غزه را از فلسطینیهای کرانهٔ باختری جدا کنیم.»
او سالها از انتقال صدها میلیون دلار کمک مالی قطر به نوار غزه حمایت کرده بود، با این امید که حماس آرامتر شده، به رقیبی برای دولت فلسطین تبدیل شود و در نهایت، روند تشکیل دولت فلسطینی متوقف گردد.
این کمکها گاهی بهصورت نقدی و در کیفهایی توسط مقامات قطری و با همراهی مأموران اطلاعاتی اسرائیل منتقل میشدند.
نتانیاهو و خطوط سبز
در سال ۲۰۱۳، نتانیاهو پیشنهادهایی برای آغاز مذاکرات صلح بر پایهٔ خطوط سبز (مرزهای پیش از ۱۹۶۷) را رد کرد. با این حال، در سال ۲۰۱۴، موافقت خود را با چارچوب آمریکایی مبتنی بر خطوط سبز اعلام کرد و اظهار داشت که شهرکنشینان یهودی باید بتوانند تحت حکومت فلسطینی در شهرکهایشان باقی بمانند.
حمایت نتانیاهو از طرح صلح ترامپ
در ژانویهٔ ۲۰۲۰، نتانیاهو بهصورت علنی از طرح صلح دونالد ترامپ حمایت کرد؛ طرحی که ایجاد یک دولت فلسطینی را در نظر داشت. اما پس از ناکامی این طرح، ترامپ اظهار داشت که «نتانیاهو هرگز صلح واقعی نمیخواست».
ویدئوی جعلی نتانیاهو به ترامپ
رکس تیلرسون، وزیر امور خارجهٔ پیشین ایالات متحده، ادعا کرد که در سال ۲۰۱۷، نتانیاهو ویدئویی جعلی از محمود عباس، رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین، به دونالد ترامپ نشان داد؛ ویدئویی که در آن عباس متهم شده بود به تحریک برای قتل کودکان. هدف از ارائهٔ این ویدئو، تغییر نگرش ترامپ نسبت به فلسطینیها عنوان شد.
نتانیاهو توافقهای ابراهیم
در سپتامبر ۲۰۲۰، بنیامین نتانیاهو در مراسم امضای توافقنامههای ابراهیم حضور یافت؛ توافقهایی که به برقراری روابط کامل دیپلماتیک میان اسرائیل و کشورهای امارات متحده عربی و بحرین انجامید.
این نخستینبار از زمان توافق صلح با اردن در سال ۱۹۹۴ بود که کشورهای عربی روابط رسمی با اسرائیل برقرار میکردند. در ادامه، سودان و مراکش نیز آغاز روابط دیپلماتیک خود با اسرائیل را اعلام کردند.
سخنرانی نتانیاهو در بار ایلان
در سخنرانیای در دانشگاه بار-ایلان، بنیامین نتانیاهو برای نخستین بار بهطور رسمی از ایجاد دولت فلسطینی در کنار اسرائیل حمایت کرد. با این حال، این حمایت مشروط به مجموعهای از شروط سختگیرانه بود:
- دولت فلسطینی باید کاملاً غیرنظامی باشد؛ بدون ارتش، موشک و حق کنترل بر فضای هوایی. اورشلیم بهطور کامل تحت کنترل اسرائیل باقی بماند.
- فلسطینیها باید اسرائیل را بهعنوان «دولت ملی یهودیان» به رسمیت بشناسند.
- حق بازگشت آوارگان فلسطینی رد شود.
- روند ساخت شهرکها در کرانهٔ باختری متوقف نشود، اما توسعه آن صرفاً محدود به رشد طبیعی جمعیت گردد.
سخنرانی نتانیاهو واکنشهایی متناقض در محافل داخلی و خارجی بهدنبال داشت:
- جناح راست دولت او، از اعلام حمایت از تشکیل دولت فلسطینی انتقاد کرد.
- حزب کادیما و گروههای حامی صلح مدعی شدند که نتانیاهو به راهحل دو دولت باور واقعی ندارد.
- حماس، جهاد اسلامی و اتحادیه عرب این سخنرانی را محکوم کرده و آن را «نژادپرستانه» و «رد صلح واقعی» خواندند.
- در مقابل، برخی کشورهای غربی از جمله ایالات متحده، فرانسه و سوئد این سخنان را بهعنوان گامی کوچک اما مثبت در مسیر صلح ارزیابی کردند.
عملکرد اقتصادی نتانیاهو
تا پیش از سال ۱۹۹۸، بنیامین نتانیاهو بهعنوان یکی از برجستهترین طرفداران سیاستهای بازار آزاد شناخته میشد. اظهارات اقتصادی در سال ۱۹۹۹: نتانیاهو در مصاحبهای با روزنامه Jerusalem Post اظهار داشت:
«صلح هدف نهایی است… اما صلح بدون بازارهای آزاد، رشد ایجاد نمیکند. در حالی که بازارهای آزاد، حتی بدون صلح نیز رشد تولید میکنند.»
در دوره نخست نخستوزیری خود، اصلاحات اساسی در نظام بانکی کشور اعمال کرد؛ از جمله حذف محدودیتهای سرمایهگذاری خارجی و لغو الزام خرید اوراق بدهی دولتی.
نتانیاهو در دوران تصدی وزارت دارایی، مجموعهای از اصلاحات عمیق اقتصادی را در دستور کار قرار داد:
- اجرای برنامهای برای انتقال افراد از چرخهٔ کمکهای اجتماعی به بازار کار
- پیشبرد خصوصیسازی در بخشهای مختلف
- کاهش اندازه و هزینههای بخش دولتی
- سادهسازی و اصلاح ساختار مالیاتی
- تصویب قوانین ضد انحصار و مقابله با کارتلها بهمنظور تقویت رقابت
- تعمیم مالیات بر سود سرمایه از شرکتها به افراد، با هدف گسترش پایهٔ مالیاتی و همزمان کاهش مالیات بر درآمد
دیدگاه نتانیاهو درباره ایران و تهدید هستهای
بنیامین نتانیاهو همواره ایران را بزرگترین تهدید برای اسرائیل و امنیت ملی آن دانسته و در اظهارات متعددی، این کشور را با آلمان نازی مقایسه کرده است. او مدعی است که ایران در پی دستیابی به سلاح هستهای است و پس از دستیابی به آن، ممکن است جنگی جهانی را آغاز کند.
نتانیاهو در سخنرانیهای گوناگون، از جمله در مجمع عمومی سازمان ملل، حکومت ایران را رژیمی بنیادگرا و افراطی توصیف کرده که بهدنبال بازگرداندن منطقه به دوران قرون وسطی است. او مقابله با ایران را نبردی میان تمدن و بربریت معرفی کرده است.
مواضع سیاسی و نظامی نتانیاهو
بنیامین نتانیاهو روابط نزدیکی با اهود باراک، وزیر دفاع وقت، داشت و با او دربارهٔ احتمال حملهٔ نظامی به تأسیسات هستهای ایران رایزنی میکرد.
این رویکرد جنگطلبانه با انتقاد شماری از مقامات امنیتی سابق اسرائیل، از جمله رؤسای پیشین موساد و شینبت، مواجه شد که آن را «دیوانگی» یا «احمقانهترین تصمیم» توصیف کردند.
برخی نهادهای تحلیلی آمریکایی مانند مؤسسهٔ رَند نیز با این دیدگاه مخالفت کرده و هشدار دادند که حملهٔ نظامی به ایران میتواند پیامدهای خطرناکی در پی داشته باشد.
هشدارهای نتانیاهو
در روز یادبود هولوکاست در سال ۲۰۱۲، بنیامین نتانیاهو ایران را با آلمان نازی مقایسه کرد و هشدار داد که برنامهٔ هستهای این کشور ممکن است به فاجعهای مشابه منجر شود.
با این حال، برخی ناظران این قیاس را اقدامی سیاسی و نوعی سوءاستفاده از خاطرهٔ هولوکاست ارزیابی کردند.
در همان سال، نتانیاهو طی سخنرانی خود در مجمع عمومی سازمان ملل، خط قرمزی برای غنیسازی اورانیوم ایران تعیین کرد و اعلام داشت که غنیسازی تا سطح ۹۰ درصد تهدیدی غیرقابل تحمل برای اسرائیل خواهد بود.
اقدامات و واکنش نتانیاهو
اقدامات و مواضع نتانیاهو در قبال ایران (۲۰۱۲–۲۰۲۰) پس از حملات تروریستی منسوب به ایران از جمله بمبگذاری در بورگاس در سال ۲۰۱۲، نتانیاهو این کشور را مسئول دانست.
او بارها از اثربخشی تحریمها و دیپلماسی در مهار برنامهٔ هستهای ایران ابراز تردید کرده و تأکید داشت که این اقدامات تاکنون نتوانستهاند پیشرفتهای هستهای ایران را متوقف کنند.
در سال ۲۰۲۰، در پی ترور قاسم سلیمانی توسط ایالات متحده، نتانیاهو از این اقدام تمجید کرد و از تصمیم دونالد ترامپ حمایت بهعمل آورد.
عملیات نظامی نتانیاهو و جنگ ایران اسرائیل
عملیات نظامی و درگیری مستقیم با ایران (۲۰۲۵) در ژوئن ۲۰۲۵، نتانیاهو دستور آغاز حملات هوایی اسرائیل علیه اهدافی در خاک ایران را صادر کرد. هدف اعلامشدهٔ این عملیات، خلع سلاح هستهای ایران و مقابله با تهدیدهای ناشی از حضور این کشور عنوان شد.
نتانیاهو این عملیات را فرصتی برای تغییر رژیم ایران توصیف کرد و در این راستا، همراه با رضا پهلوی، ولیعهد تبعیدی، از مردم ایران خواست تا برای مقابله با حکومت موجود دست به خیزش ملی بزنند.
تبادل زندانی حماس و نتانیاهو
در سال ۲۰۱۱، بنیامین نتانیاهو مقدمات تبادل بیش از ۱۰۰۰ زندانی از گروههای حماس و فتح را برای آزادی گلعاد شالیت فراهم کرد. در میان آزادشدگان، افرادی با سابقهٔ انجام عملیاتهای مرگبار نیز حضور داشتند. مقامات اسرائیلی برآورد کردند که حدود ۶۰ درصد از این افراد پس از آزادی بار دیگر در حملات تروریستی مشارکت داشتهاند.
در همان سال، ستاد کل ارتش اسرائیل هشدار داد که کاهش بودجهای که نتانیاهو پیشنهاد کرده، میتواند توان رزمی نیروهای مسلح را تضعیف کند.
با این حال، نتانیاهو بهجای کاهش بودجه دفاعی، از برنامههای اجتماعی کاست و وعدهٔ افزایش حدود ۶ درصدی در بودجه نظامی را مطرح کرد. با وجود این اقدام، بودجه نظامی نهایی همچنان حدود ۳.۷ میلیون شِکِل کمتر از سطح پیشبینیشده بود و این مسئله میتوانست آمادگی عملیاتی ارتش را تحت تأثیر قرار دهد.
در نوامبر ۲۰۱۱، نمایندهٔ وزارت خارجهٔ ایالات متحده اعلام کرد که تحت رهبری نتانیاهو و باراک اوباما، سطح همکاری امنیتی میان اسرائیل و آمریکا به بالاترین میزان خود رسیده است. همچنین، در دورهٔ نخستوزیری نتانیاهو، شورای امنیت ملی اسرائیل نقشی پررنگتر در فرآیند برنامهریزی سیاست خارجی و تصمیمگیریهای کلان ایفا کرد.
مهاجرت غیرقانونی و سیاستهای نتانیاهو
در کتاب خود در سال ۱۹۹۵ با عنوان مبارزه با تروریسم: چگونه دموکراسیها میتوانند تروریسم داخلی و بینالمللی را شکست دهند، بنیامین نتانیاهو بر این باور بود که سختگیری در قوانین مهاجرتی در کشورهای غربی مؤثرترین راه مقابله با تروریسم است. او نوشت: «عصر مهاجرت آزاد باید پایان یابد.»
در سال ۲۰۱۲، دولت نتانیاهو قانونی با عنوان «جلوگیری از نفوذ» تصویب کرد که طبق آن، تمامی افرادی که بدون مجوز وارد اسرائیل میشوند—از جمله پناهجویان—بهطور خودکار بازداشت میشوند. این قانون از سوی سازمان عفو بینالملل محکوم شد و آن را «توهین به قوانین بینالمللی» خواند.
در فاصلهٔ سالهای ۲۰۰۹ تا ۲۰۱۳، نزدیک به ۶۰ هزار نفر از کشورهای آفریقایی بهطور غیرقانونی وارد اسرائیل شدند. نتانیاهو این موج مهاجرت را تهدیدی برای بافت اجتماعی، امنیت ملی و هویت اسرائیل دانست. بسیاری از این مهاجران در اردوگاههایی در صحرای نگب نگهداری میشدند.
پس از آنکه دیوان عالی اسرائیل قانون «جلوگیری از نفوذ» را بهدلیل بازداشت فوری و نامحدود پناهجویان آفریقایی مغایر با قانون اعلام کرد، نتانیاهو خواستار تصویب قوانین تازهای برای دور زدن این رأی شد.
او همچنین سیاستهای مهاجرتی کشورهای اروپایی را بیش از حد باز توصیف کرد و رهبران کشورهای مجارستان، اسلواکی، جمهوری چک و لهستان را به اتخاذ سیاستهای سختگیرانهتر و بستن مرزها در برابر مهاجرت غیرقانونی تشویق نمود.
رابطه نتانیاهو با رهبران خارجی
رابطه با ولادیمیر پوتین: نتانیاهو رابطهای گرم و نزدیک با رئیسجمهور روسیه، ولادیمیر پوتین، برقرار کرده و او را در کتاب خود فردی «باهوش، پیچیده و مصمم به بازگرداندن عظمت تاریخی روسیه» توصیف کرده است. با این حال، از زمان آغاز جنگ غزه، روابط میان آن دو با تنشهایی مواجه شده است.
رابطه با ویکتور اوربان: نتانیاهو رابطهای دیرینه و نزدیک با نخستوزیر مجارستان، ویکتور اوربان، دارد. در دوران وزارت دارایی نتانیاهو، اوربان تحت تأثیر او بود و از مشاورههای وی بهرهمند میشد.
رابطه با سیلویو برلوسکونی: نتانیاهو از نخستوزیر پیشین ایتالیا، سیلویو برلوسکونی، بهعنوان «یکی از بهترین دوستان» اسرائیل یاد کرده است.
رابطه با نارندرا مودی: روابط بسیار نزدیکی میان نتانیاهو و نخستوزیر هند، نارندرا مودی، شکل گرفته و در دوران رهبری آنها، همکاریهای دوجانبه گسترش یافته است. رابطه با ژائیر بولسونارو: نتانیاهو روابطی گرم با رئیسجمهور پیشین برزیل، ژائیر بولسونارو، برقرار کرده است.
رابطه با خاویر میلی: نتانیاهو رئیسجمهور آرژانتین، خاویر میلی، را «دوستی بزرگ برای کشور یهود» توصیف کرده است.
رابطه با رهبران چین: از سال ۲۰۲۳، در پی تیرگی روابط اسرائیل با ایالات متحده، نتانیاهو توجه بیشتری به دیپلماسی با چین معطوف داشته است. با این حال، موضع بیطرف پکن در قبال جنگ غزه سبب پیچیدهتر شدن روابط شده است.
رابطه با لهستان: در سال ۲۰۱۸، اظهارات نخستوزیر لهستان مبنی بر اینکه «یهودیان نیز در هولوکاست نقش داشتند» واکنش تند نتانیاهو را برانگیخت. پس از تنش دیپلماتیک، دو کشور در ژوئن همان سال بیانیهای مشترک برای کاهش اختلافات صادر کردند.
رابطه با اوکراین: در جریان سفر رئیسجمهور اوکراین به اسرائیل، سکوت نتانیاهو در برابر تجلیل رسمی اوکراین از شخصیتهایی چون رومن شوخویچ که همدستی با نازیها داشتهاند موجب انتقاداتی علیه او شد.
رابطه با رجب طیب اردوغان: روابط میان نتانیاهو و رئیسجمهور ترکیه، رجب طیب اردوغان، بهشدت تنشآمیز بوده است. اردوغان نتانیاهو را «قصاب کودکان فلسطینی» و «تروریست» خوانده و در مقابل، نتانیاهو او را «دیکتاتور» و «حامی بزرگ حماس» توصیف کرده است.
در سال ۲۰۱۹، نتانیاهو همچنین عملیات نظامی ترکیه در سوریه را محکوم و نسبت به پاکسازی قومی کردها هشدار داد.
روابط نتانیاهو با رهبران آمریکا
رابطه نتانیاهو با دونالد ترامپ
نتانیاهو روابط نزدیکی با حزب جمهوریخواه آمریکا دارد، از جمله با میت رامنی که در دههٔ ۱۹۷۰ و در شرکت مشاورهٔ «Boston Consulting Group» با او آشنا شد. رابطهٔ نتانیاهو با خانوادهٔ دونالد ترامپ نیز به دههٔ ۱۹۸۰ بازمیگردد.
در جریان انتخابات اسرائیل در سال ۲۰۱۳، ترامپ با انتشار یک ویدئو از نتانیاهو حمایت کرد. در سال ۲۰۱۹، نتانیاهو به افتخار او، نام یکی از شهرکهای واقع در جولان اشغالی را «رمات ترامپ» گذاشت. با این حال، پس از آنکه نتانیاهو پیروزی جو بایدن در انتخابات ۲۰۲۰ را تبریک گفت، ترامپ ابراز نارضایتی کرد و آن را «اشتباهی بزرگ» خواند.
رابطه نتانیاهو با باراک اوباما
روابط نتانیاهو و دولت باراک اوباما همواره تنشآلود بود. در نشست گروه ۲۰ در سال ۲۰۱۱، نیکولا سارکوزی، رئیسجمهور فرانسه، در گفتوگویی با اوباما اظهار داشت: «نمیتوانم نتانیاهو را تحمل کنم، او دروغگو است» و اوباما پاسخ داد: «تو از او خستهای، ولی من هر روز باید با او سروکار داشته باشم.»
در سال ۲۰۱۴، یکی از مقامات ارشد دولت آمریکا، نتانیاهو را «ترسو» (chickenshit) توصیف کرد و اوباما نیز از رویکردهای نتانیاهو در قبال ایالات متحده انتقاد کرد. نتانیاهو در پاسخ گفت کسانی که به او حمله میکنند، برای امنیت اسرائیل اهمیتی قائل نیستند.
در دسامبر ۲۰۱۶، ایالات متحده با خودداری از استفاده از وتو، به شورای امنیت اجازه داد قطعنامهای علیه شهرکسازی اسرائیل به تصویب برسد. دفتر نخستوزیر اسرائیل در واکنش، دولت اوباما را به «همدستی پنهانی» در تهیهٔ این قطعنامه متهم کرد.
رابطه نتانیاهو با جو بایدن
نتانیاهو و بایدن رابطهای دیرینه دارند که به بیش از چهار دهه بازمیگردد. با این حال، در بهار ۲۰۲۴، روابط آنها بهدلیل عملیات نظامی اسرائیل در رفح تیره شد. بایدن در مواردی از عملکرد نتانیاهو انتقاد کرده، بهویژه در زمینهٔ نحوهٔ مدیریت جنگ غزه و برخورد با فلسطینیها.
کتابهای بنیامین نتانیاهو
International Terrorism: Challenge and Response (۱۹۸۱)
ناشر: Transaction Publishers
نقش: ویراستار
موضوع: مجموعهای از مقالات درباره تروریسم بینالمللی
شابک: 978-۰-۸۷۸۵۵-۸۹۴-۰
Terrorism: How the West Can Win (۱۹۸۷)
ناشر: Avon
موضوع: راهکارهای مقابله با تروریسم از سوی کشورهای غربی
شابک: 978-۰-۳۸۰-۷۰۳۲۱-۰
Fighting Terrorism: How Democracies Can Defeat Domestic and International Terrorism (۱۹۹۵)
ناشر: Farrar, Straus and Giroux
موضوع: تروریسم و نحوه مقابله دموکراسیها با آن
شابک: 978-۰-۳۷۴-۱۵۴۹۲-۹
A Durable Peace: Israel and Its Place Among the Nations (۱۹۹۹, نسخه بازنویسیشده از چاپ 1993)
ناشر: Grand Central Publishing
موضوع: جایگاه اسرائیل در منطقه و راهکارهای صلح پایدار
شابک: 978-۰-۴۴۶-۵۲۳۰۶-۶
Bibi: My Story (۲۰۲۲)
ناشر: Simon & Schuster
موضوع: خودزندگینامه (اتوبیوگرافی) نتانیاهو؛ شامل خاطرات شخصی، سیاسی و بینالمللی
شابک: 978-۱-۶۶۸۰-۰۸۴۴-۷
تظاهرات ضد نتانیاهو
اعتراضات علیه بنیامین نتانیاهو، بهویژه در دههٔ اخیر، به یکی از ویژگیهای برجستهٔ سیاست داخلی اسرائیل تبدیل شدهاند. این اعتراضات دلایل متعددی داشتهاند و اقشار گوناگونی از جامعه در آنها مشارکت داشتهاند. مهمترین موجهای این تظاهرات عبارتاند از:
۱. تظاهرات علیه فساد و محاکمه نتانیاهو (۲۰۱۹–۲۰۲۱)
با اعلام رسمی کیفرخواست علیه نتانیاهو در پروندههای موسوم به ۱۰۰۰، ۲۰۰۰ و ۴۰۰۰، موجی از اعتراضات سراسری در اسرائیل شکل گرفت.
محل اصلی تجمع: مقابل اقامتگاه رسمی نخستوزیر در خیابان بالفور، اورشلیم
مطالبات: استعفای نتانیاهو، انتخابات زودهنگام، حفظ اصول دموکراسی ویژگیهای جمعیت: جوانان، فعالان جامعه مدنی، نظامیان بازنشسته، خانوادههای قربانیان کرونا
۲. تظاهرات علیه اصلاحات قضایی (۲۰۲۳)
طرح دولت ائتلافی راستگرا برای محدود کردن اختیارات دیوان عالی کشور، موجب گستردهترین موج اعتراضی در تاریخ اسرائیل شد.
مخالفان: وکلا، قضات سابق، فعالان حقوق بشر، پزشکان، افسران ذخیره ارتش، کارآفرینان
روشهای اعتراض: اعتصاب، راهپیمایی میلیونی، مسدود کردن جادهها، تعطیلی شرکتها
نتیجه موقت: توقف یا تعویق بخشی از اصلاحات، ولی ادامهٔ اختلافات سیاسی
۳. تظاهرات پس از جنگ غزه (۲۰۲۳–۲۰۲۵)
در پی جنگ گستردهٔ غزه و تلفات انسانی بالا، خانوادههای گروگانها و فعالان صلح به معترضان پیوستند.
مطالبات جدید: برقراری آتشبس، آزادی گروگانها، تغییر راهبرد دولت در جنگ
شعارها: «بیبی، برو خونه»؛ «دموکراسی نه دیکتاتوری»؛ «به گروگانها اهمیت بده، نه سیاست»
واکنش دولت و نتانیاهو
نتانیاهو اغلب معترضان را به «نخبهگرایی» یا «چپگرایی افراطی» متهم کرده است. برخی از اعضای دولت نیز اعتراضات را تلاشی برای «کودتای غیرانتخابی» دانستهاند. با این وجود، فشار ناشی از تظاهرات موجب تعویق برخی تصمیمات کابینه شد.
صحبت نتانیاهو در مورد ایران
بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، در طی دهههای گذشته همواره از منتقدان سرسخت جمهوری اسلامی ایران بوده است. او بارها در سخنرانیهای داخلی، محافل بینالمللی و بهویژه در تریبونهایی چون سازمان ملل نسبت به سیاستهای جمهوری اسلامی هشدار داده است. در ادامه، مهمترین محورهای سخنان او پیرامون ایران ارائه میشود:
۱. برنامهٔ هستهای ایران
نتانیاهو همواره مدعی بوده است که ایران در پی ساخت سلاح هستهای است و برنامهٔ هستهای آن صلحآمیز نیست. او توافق هستهای برجام در سال ۲۰۱۵ را «توافقی بد» توصیف کرد که بهزعم او، به ایران امکان میدهد در آیندهای نزدیک به بمب هستهای دست یابد.
در سخنرانی معروف خود در مجمع عمومی سازمان ملل در سال ۲۰۱۲، تصویری از یک بمب نمایش داد و گفت: «ایران تا کمتر از یک سال دیگر به آستانهٔ ساخت بمب میرسد.»
۲. تهدیدات منطقهای
نتانیاهو ایران را عامل اصلی بیثباتی در خاورمیانه دانسته و آن را به حمایت از گروههایی چون حزبالله، حماس و جهاد اسلامی متهم کرده است.
او همچنین هشدار داده که ایران تلاش دارد از خاک سوریه و لبنان برای حمله به اسرائیل بهره ببرد و گفته است: «ما اجازه نخواهیم داد ایران در مرزهای شمالیمان پایگاه نظامی ایجاد کند.»
۳. عملیاتهای اطلاعاتی و ادعاهای امنیتی
در سال ۲۰۱۸، نتانیاهو اعلام کرد که موساد موفق شده آرشیو محرمانهٔ برنامهٔ هستهای ایران را از تهران خارج کند. او در کنفرانسی در تلآویو اسناد و دیسکهایی را نمایش داد و گفت: «ایران به دروغ گفت که هرگز برنامهٔ ساخت بمب اتم نداشته. ما اکنون اسنادش را داریم.»
۴. ارتباط با ایالات متحده و خروج از برجام
نتانیاهو نقش مهمی در ترغیب دونالد ترامپ به خروج از توافق برجام در سال ۲۰۱۸ ایفا کرد. او همچنین روابط خود با کنگرهٔ آمریکا را برای اعمال فشار بیشتر اقتصادی و دیپلماتیک بر ایران تقویت نمود.
در سال ۲۰۱۵، بدون دعوت رسمی دولت اوباما، در کنگرهٔ آمریکا سخنرانی کرد و گفت: «برجام راه ایران به بمب اتم را هموار میکند، نه متوقف.»
۵. موضعگیری در قبال حملات حماس و جنگ غزه (۲۰۲۳)
پس از حملات ۷ اکتبر ۲۰۲۳ توسط حماس، نتانیاهو بار دیگر ایران را مسئول پشتصحنه معرفی کرد. او اظهار داشت: «دشمن واقعی پشت صحنه، رژیم ایران است. آنها مغز متفکر، تأمینکننده مالی و پشتیبان این حملاتاند.»
نتانیاهو و رضا پهلوی
با وجود تفاوتهای بنیادین در موضعگیریها و هویت سیاسی، بنیامین نتانیاهو و رضا پهلوی در برخی زمینهها دیدگاههای مشابهی دارند:
- هر دو منتقد سرسخت جمهوری اسلامی ایران هستند.
- خواستار تضعیف یا تغییر ساختار حاکمیت کنونی ایران شدهاند.
- بر اهمیت حمایت جامعه بینالمللی از مردم ایران برای دستیابی به آزادی تأکید دارند.
- رضا پهلوی بارها اعلام کرده است که با توسل به جنگ یا حملهٔ نظامی مخالف است، اما از اعمال تحریمهای هدفمند و فشارهای سیاسی علیه جمهوری اسلامی دفاع کرده است؛ موضعی که در برخی مقاطع با دیدگاه نتانیاهو همراستا بوده است.
حمله نتانیاهو به ایران
موضع کلی نتانیاهو در قبال جمهوری اسلامی ایران
بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، در طی دهههای گذشته از برجستهترین مخالفان جمهوری اسلامی ایران و برنامهٔ هستهای این کشور بوده است.
او بارها در مواضع داخلی و بینالمللی، بهویژه در مجامع جهانی چون سازمان ملل، علیه سیاستهای ایران سخن گفته و ایران را بزرگترین تهدید امنیتی برای اسرائیل و حتی جهان توصیف کرده است. هشدارهای او دربارهٔ خطرات ناشی از برنامهٔ هستهای ایران همواره بخشی جداییناپذیر از سخنرانیهایش بودهاند.
۱. تهدیدات نظامی و هشدارها
نتانیاهو بارها اعلام کرده که اسرائیل در دفاع از خود در برابر تهدیدات ایران تردید نخواهد کرد. او در برخی سخنرانیها بهطور مستقیم یا تلویحی ایران را به اقدام نظامی تهدید کرده و گفته است اسرائیل در صورت لزوم توانایی نابودی برنامهٔ هستهای ایران را دارد.
۲. تلاشهای دیپلماتیک و اعمال فشار بینالمللی
نتانیاهو نقش پررنگی در جلب حمایت ایالات متحده و دیگر کشورهای غربی برای اعمال تحریمها و فشار بر ایران ایفا کرده است. او بارها مذاکرات هستهای را «تهدیدی برای امنیت جهانی» دانسته و بهویژه با توافق برجام در سال ۲۰۱۵ بهشدت مخالفت کرده است.
۳. اقدامات سری و اطلاعاتی
در طول سالهای گذشته، گزارشهایی دربارهٔ حملات سایبری، خرابکاری در تأسیسات هستهای ایران و ترور شماری از دانشمندان هستهای منتشر شدهاند که انگشت اتهام را بهسوی اسرائیل—و بهویژه موساد—نشانه رفتهاند. این اقدامات با هدف جلوگیری از پیشرفتهای هستهای ایران ارزیابی شدهاند.
۴. سخنرانیهای بینالمللی و هشدار در سازمان ملل
نتانیاهو در سخنرانیهای مختلف در سازمان ملل و سایر مجامع جهانی، بارها برنامهٔ هستهای ایران را یک «تهدید وجودی» خوانده و نسبت به پیامدهای آن برای امنیت منطقه و جهان هشدار داده است.
۵. چشمانداز کنونی و احتمال تقابل نظامی
در سایهٔ افزایش تنشها و درگیریهای منطقهای، احتمال وقوع درگیری مستقیم میان ایران و اسرائیل بهعنوان یکی از سناریوهای محتمل مطرح شده است. با این حال، دولت اسرائیل معمولاً از تأیید رسمی چنین عملیاتهایی خودداری میکند.
نتانیاهو ایران
بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر پیشین اسرائیل، همواره ایران را یکی از بزرگترین تهدیدهای امنیتی برای کشورش و منطقه خاورمیانه معرفی کرده است. مواضع او در قبال ایران، بهویژه در زمینهٔ برنامهٔ هستهای، بسیار سختگیرانه و تند بوده و بخش مهمی از سیاست خارجیاش را شکل داده است.
نتانیاهو بارها ایران را به تلاش برای دستیابی به سلاح هستهای متهم کرده و این برنامه را خطری جدی برای امنیت اسرائیل دانسته است. او در سخنرانیهای متعدد، از جمله در سازمان ملل، هشدار داده که اسرائیل اجازه نخواهد داد ایران به سلاح هستهای دست یابد و در صورت لزوم، اقدام نظامی را نیز مدنظر قرار خواهد داد.
یکی از شاخصترین نمونههای این مواضع، نمایش تصاویر سهبعدی از تأسیسات هستهای ایران در سال ۲۰۱۸ بود که با هدف نمایش عمومی ابعاد این تهدید انجام شد.
علاوه بر موضوع هستهای، نتانیاهو نسبت به نفوذ منطقهای ایران، بهویژه در کشورهای سوریه و لبنان، نگرانی شدیدی ابراز کرده و آن را تهدیدی برای ثبات خاورمیانه و امنیت اسرائیل دانسته است. او بارها هشدار داده که در برابر گسترش قدرت نظامی ایران و گروههایی چون حزبالله، اسرائیل واکنش قاطع و پیشگیرانه نشان خواهد داد.
با این حال، چنین مواضعی به افزایش تنشهای منطقهای و چالشهای دیپلماتیک گستردهای انجامیدهاند. برخی منتقدان بر این باورند که سیاستهای تهاجمی نتانیاهو علیه ایران، فضای دیپلماسی و گفتگو را محدود کرده و احتمال درگیری نظامی را افزایش داده است.
در مجموع، ایران یکی از محوریترین موضوعات در سیاست خارجی و امنیتی نتانیاهو بوده است؛ و حتی پس از پایان دوران نخستوزیری او، این موضوع همچنان در صدر اولویتهای امنیتی اسرائیل قرار دارد.
نتانیاهو پزشکیان
مسعود پزشکیان، همانند بسیاری از سیاستمداران ایرانی، برنامهٔ هستهای ایران را یکی از حقوق مسلم کشور میداند. او در برابر تهدیدهای اسرائیل، بهویژه از سوی بنیامین نتانیاهو، مواضعی قاطع اتخاذ کرده و بارها تأکید کرده است که اینگونه تهدیدات، نهتنها باعث عقبنشینی نمیشود، بلکه موجب افزایش همبستگی و مقاومت مردم و مسئولان ایران خواهد شد.
موضعگیری علیه سیاستهای اسرائیل در قبال فلسطین پزشکیان و دیگر نمایندگان مجلس شورای اسلامی بارها سیاستهای دولتهای اسرائیل، بهویژه در زمینهٔ شهرکسازی، فشار بر ملت فلسطین و اقدامات ضد ایرانی را محکوم کردهاند. این انتقادات در سخنرانیها و بیانیههای رسمی آنها بارها منعکس شده است.
نتانیاهو پهپاد
در آگوست ۲۰۲۴، یک پهپاد منتسب به حزبالله لبنان به اقامتگاه شخصی بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر پیشین اسرائیل، در شهر قیساریه واقع در اراضی اشغالی فلسطین اصابت کرد. این رویداد بهدلیل نزدیکی محل برخورد به اتاق خواب نتانیاهو، بازتاب گستردهای در رسانهها و محافل تحلیلی داشت و اهمیت امنیتی آن بهطور ویژه مورد بررسی قرار گرفت.
تهدید جدی نتانیاهو علیه برنامه هستهای ایران
بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر پیشین اسرائیل، بارها برنامهٔ هستهای جمهوری اسلامی ایران را بزرگترین تهدید امنیتی برای اسرائیل و منطقهٔ خاورمیانه معرفی کرده است.
در دورهٔ نخستوزیریاش، موضعگیریهای سختگیرانه و صریحی در این زمینه اتخاذ نمود و همواره بر ضرورت جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هستهای تأکید داشته است. او بارها از گزینهٔ نظامی نیز بهعنوان راهحلی محتمل برای مقابله با تهدید ایران یاد کرده است.
نتانیاهو در سخنرانیهای بینالمللی، بهویژه در سازمان ملل، برنامهٔ هستهای ایران را غیرقانونی و خطری برای صلح جهانی خوانده است. او بارها خواستار اعمال تحریمهای شدیدتر علیه ایران شده و از کشورهای غربی خواسته تا در برابر این تهدید بهطور هماهنگ عمل کنند.
یکی از جنجالیترین اقداماتش در این زمینه، نمایش مدل سهبعدی از تأسیسات هستهای ایران در سازمان ملل در سال ۲۰۱۸ بود که با هدف هشدار به افکار عمومی جهانی انجام شد.
نتانیاهو تهدید ایران
موضعگیریهای تند نتانیاهو در قبال ایران، افزون بر افزایش تنش میان دو کشور، نگرانیهای گستردهای در سطح بینالمللی برانگیخته است. احتمال توسل اسرائیل به اقدام نظامی علیه ایران، همواره از عوامل تشدیدکنندهٔ بحران در منطقه محسوب شده است.
در واکنش، مقامهای ایرانی نیز با تأکید بر حق مسلم ایران برای استفادهٔ صلحآمیز از انرژی هستهای، تهدیدات اسرائیل را بخشی از سیاستهای خصمانه و تحریکآمیز این رژیم توصیف کردهاند.
جمعبندی تهدیدهای پیدرپی بنیامین نتانیاهو علیه برنامهٔ هستهای ایران، نهتنها به افزایش تنشهای امنیتی در خاورمیانه دامن زده، بلکه روند مذاکرات بینالمللی برای کنترل این برنامه را نیز پیچیدهتر کرده است. این موضوع همچنان یکی از ارکان اصلی سیاست خارجی اسرائیل باقی مانده و تأثیر بسزایی بر معادلات منطقهای دارد.
نتانیاهو اورانیوم
بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر پیشین اسرائیل، همواره از سرسختترین مخالفان برنامه هستهای جمهوری اسلامی ایران بوده است، بهویژه با تمرکز بر موضوع غنیسازی اورانیوم.
او بارها اعلام کرده که ایران در مسیر دستیابی به مواد مورد نیاز برای ساخت سلاح هستهای پیش میرود و این موضوع را تهدیدی جدی برای امنیت اسرائیل و کل منطقه خاورمیانه میداند.
نتانیاهو در سخنرانیهای متعدد بهویژه در مجامع بینالمللی همچون سازمان ملل با ارائه اسناد و تصاویر، مدعی شده که ایران بهصورت پنهانی در تلاش برای تولید اورانیوم با درصد غنیسازی بالا است؛ عنصری که میتواند در ساخت بمب هستهای بهکار رود.
از بهیادماندنیترین لحظات این مواضع، نمایش تصاویر سهبعدی از تأسیسات هستهای ایران در سال ۲۰۱۸ بود که با هدف هشدار به افکار عمومی جهانی صورت گرفت.
او همچنین تأکید داشته که توافق برجام، امضاشده میان ایران و قدرتهای جهانی، نتوانسته بهطور مؤثر روند پیشرفت ایران در زمینهٔ غنیسازی را متوقف کند؛ و تهران همچنان در حال توسعهٔ ظرفیتهای هستهای خود است.
نتانیاهو بارها هشدار داده که در صورت ادامهٔ این روند، اسرائیل ممکن است به اقدام نظامی پیشگیرانه متوسل شود تا مانع از دستیابی ایران به سلاح هستهای گردد.
این مواضع، عامل تشدید تنش میان ایران و اسرائیل شدهاند و غنیسازی اورانیوم همچنان بهعنوان یکی از محوریترین موضوعات اختلاف و رویارویی سیاسی و امنیتی میان دو کشور باقی مانده است.
فساد بنیامین نتانیاهو
بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر پیشین اسرائیل، در سالهای اخیر با اتهامات متعدد فساد مالی مواجه بوده است. این اتهامات شامل دریافت رشوه از بازرگانان سرشناس و نهادهای رسانهای، سوءاستفاده از قدرت برای منافع شخصی و خانوادگی، و بهرهبرداری نادرست از منابع دولتی است.
مجموعهٔ این پروندهها باعث شده بخش قابل توجهی از جامعهٔ اسرائیل اعتماد خود را نسبت به عملکرد او از دست بدهند و خواستار پاسخگویی وی شوند. این اتهامات، علاوه بر ضربه به جایگاه سیاسی نتانیاهو، زمینهساز بحرانهای سیاسی و شکلگیری اعتراضات گسترده در کشور شدهاند.
پروندههای قضایی نتانیاهو
از سال ۲۰۱۷ به بعد، روند رسیدگی به اتهامات قضایی علیه بنیامین نتانیاهو وارد مرحلهای جدی شد. او درگیر سه پروندهٔ اصلی بوده است:
پرونده ۱۰۰۰: اتهام دریافت هدایای گرانقیمت از سرمایهداران ثروتمند
پرونده ۲۰۰۰: ادعای تلاش برای عقد توافقاتی با رسانهها در جهت دریافت پوشش خبری مطلوب
پرونده ۴۰۰۰: اتهام اعطای امتیازات قانونی به یک شرکت بزرگ مخابراتی در برابر دریافت حمایت رسانهای
این پروندهها طی چندین سال مورد بررسی قرار گرفتهاند و با وجود فشارهای سیاسی و رسانهای، نتانیاهو همواره همهٔ اتهامات را رد کرده و آنها را محصول توطئههای سیاسی علیه خود دانسته است.
بحران سیاسی اسرائیل و نتانیاهو
دورههای نخستوزیری نتانیاهو، بهویژه از سال ۲۰۱۹ تا ۲۰۲۲، با بحرانهای سیاسی مداوم همراه بوده است. در این بازهٔ زمانی، اسرائیل شاهد برگزاری چهار انتخابات پیاپی بود که هیچکدام به تشکیل ائتلافی پایدار به رهبری نتانیاهو منجر نشد.
اختلافات ایدئولوژیک در احزاب، منازعات درونحزبی و تأثیر پروندههای قضایی وی، از عوامل اصلی بیثباتی در ساختار حکومتی اسرائیل محسوب میشوند. این بحرانها زمینهساز کاهش اعتماد عمومی به نهادهای سیاسی و شکلگیری فضای ناپایدار در عرصهٔ داخلی شدند.
اعتراضات علیه نتانیاهو
از سال ۲۰۱۷ به اینسو، موجی از تظاهرات گسترده در نقاط مختلف اسرائیل علیه بنیامین نتانیاهو شکل گرفته است. معترضان سیاستهایی همچون فساد مالی، ضعف در مدیریت اقتصادی و اجتماعی، و همچنین رویکرد سختگیرانه در قبال فلسطینیان را محکوم کردهاند.
در برخی دورهها، این اعتراضات به بزرگترین تجمعات اعتراضی در تاریخ معاصر اسرائیل تبدیل شد که بیانگر عمق نارضایتی عمومی در جامعه بود. خواستههای اصلی معترضان شامل استعفای نتانیاهو، برگزاری انتخابات آزاد و شفاف، و بازگرداندن اعتماد عمومی به نهادهای حکومتی بوده است.
نقد سیاستهای اقتصادی نتانیاهو
سیاستگذاری اقتصادی در دورههای نخستوزیری نتانیاهو مبتنی بر اصل آزادسازی بازار و تقویت بخش خصوصی بوده است. اما این رویکرد، بنا بر نظر منتقدان، منجر به افزایش شکاف طبقاتی، رشد نابرابری درآمدی و بحران در بازار مسکن شده است.
منتقدان معتقدند دولت او به نیازهای طبقات متوسط و کمبرخوردار توجه کافی نداشته و با کاهش حمایتهای اجتماعی، فشار بیشتری بر این اقشار وارد شده است.
همچنین، افزایش هزینهها و افت کیفیت خدمات عمومی بهویژه در حوزههای سلامت و آموزش عاملی مهم در گسترش نارضایتی عمومی محسوب میشود.
ناکامیهای نتانیاهو در مذاکرات صلح
در دورههای مختلف نخستوزیری، بنیامین نتانیاهو چندین بار وارد مذاکرات صلح با فلسطینیان شد، اما این مذاکرات همواره متوقف شدهاند. مواضع سختگیرانهٔ او در موارد حساسی چون بازگشت پناهجویان، وضعیت اورشلیم و سیاست شهرکسازی، مانع از دستیابی به توافقی جامع و پایدار شده است.
شکست این تلاشها باعث افزایش تنش، خشونت و بیاعتمادی میان دو طرف شده و بسیاری تحلیلگران، سیاستهای نتانیاهو را از موانع اصلی تحقق صلح در منطقه میدانند.
جنجالهای شهرکسازی زیر نظر نتانیاهو
نتانیاهو در زمان زمامداری خود، روند توسعهٔ شهرکسازی در کرانهٔ باختری و اورشلیم شرقی را با شدت دنبال کرد. این شهرکها که روی زمینهای مورد ادعای فلسطینیان ساخته میشوند، از دید جامعهٔ بینالمللی غیرقانونی تلقی شدهاند و نقش مهمی در افزایش درگیریها ایفا کردهاند.
اقدامات شهرکسازی اسرائیل با انتقادات شدید دیپلماتیک از سوی کشورهای غربی و سازمان ملل مواجه شده و موجب اعتراضات فلسطینیان و درگیریهای مسلحانه شده است.
اتهامات سوءمدیریت نتانیاهو
نتانیاهو افزون بر اتهامات فساد مالی، به سوءمدیریت در حوزههای کلیدی حکمرانی نیز متهم شده است. منتقدان عملکرد او در مدیریت بحرانهایی چون همهگیری کرونا، چالشهای زیستمحیطی و توسعهٔ زیرساختهای شهری را ناکافی میدانند.
این ضعفها، در کنار سیاستهای اقتصادی مورد انتقاد، منجر به افت کیفیت زندگی شهروندان و نارضایتی عمومی گسترده شدهاند.
بیثباتی دولت نتانیاهو
دولتهای تحت رهبری نتانیاهو اغلب با بیثباتی سیاسی روبهرو بودهاند. اختلافات داخلی، چالشهای حزبی و اتهامات قضایی، موجب اختلال در تشکیل ائتلافهای پایدار شده است. نتیجه، برگزاری پیدرپی انتخابات و توقف روندهای بلندمدت حکمرانی بوده که فضای سیاسی کشور را دچار رکود کرده است.
فشارهای بینالمللی بر نتانیاهو
بهدلیل سیاستهای مناقشهبرانگیز، بهویژه در زمینهٔ شهرکسازی و برخورد با فلسطینیان، نتانیاهو هدف انتقادات مکرر بینالمللی قرار گرفته است.
ایالات متحده، اتحادیه اروپا و سازمان ملل خواستار توقف فوری شهرکسازی و بازگشت به مذاکرات صلح شدهاند. این انتقادات در برخی مقاطع، منجر به افزایش انزوای دیپلماتیک اسرائیل و تضعیف روابط آن با شماری از کشورهای عربی شده است.
موافت نتانیاهو با آتش بس
در ژوئن ۲۰۲۵، بنیامین نتانیاهو بار دیگر در مرکز تحولات منطقهای قرار گرفت؛ جایی که در پی افزایش تنشها میان ایران و اسرائیل، خبرهایی از یک آتشبس احتمالی میان دو کشور منتشر شد.
این آتشبس که با میانجیگری دونالد ترامپ، رئیسجمهور وقت ایالات متحده، بهصورت مرحلهای اعلام شد، واکنشهای متفاوتی به همراه داشت. هرچند مقامهای اسرائیلی مدعی شدند که ایران به تعهدات خود پایبند نبوده و آتشبس را نقض کرده، ایران نیز این ادعا را رد کرد و متقابلاً اسرائیل را مقصر دانست.
نتانیاهو در این دوره بار دیگر در موضعگیریهای امنیتی و دیپلماتیک نقش کلیدی ایفا کرد و مواضع او در قبال این آتشبس همچنان مورد توجه تحلیلگران و رسانههای جهانی است.
⏬مقالات پیشنهادی⏬
بیوگرافی دونالد ترامپزندگینامه عباس عراقچیزندگی سید علی خامنه ای